โต๊ะมีโอชารูปด้วยหรือไม่


        ผู้ถาม รูปกลาปหนึ่งประกอบด้วยโอชารูป ก็เลยสงสัยว่าโต๊ะ เก้าอี้จะมีโอชารูปด้วยไหม

        ธิ. โอชารูป ก็คือรูปที่อยู่ในกลุ่มของอวินิพโภครูป ๘ ซึ่งไม่สามารถจะแยกกันได้เลย รูปที่ไม่สามารถจะแยกกันได้เลยก็มี ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม สี กลิ่น รส แล้วก็โอชารูป ทุกกลุ่มทุกกลาปจะต้องมี ๘ รูปนี้ ไม่ว่าจะเป็นที่โต๊ะ ที่เก้าอี้ หรือว่าที่ตัวเรา แต่ที่ตัวเราจะมีรูปที่มากกว่า มีกลุ่มที่มากกว่า ๘ ก็คือกลุ่มที่เป็น ๑๐ รูป รูปที่เกิดจากกรรมจะไม่มีแค่ ๘ จะมี ๑๐ จะเพิ่มชีวิตินทริยรูป อย่างเช่นจักขุปสาทก็จะมีจักขุปสาทรูปก็เป็นกลุ่มที่มี ๑๐ ซึ่งเกิดจากกรรม เกิดจากกรรมจะต้องมีชีวิตินทริยรูปเพิ่มขึ้น จักขุปสาท กายปสาท ฆานปสาทต่างๆ ปสาทรูปทั้ง ๕ จะมี ๑๐ แต่ส่วนรูปอื่นๆ ที่เกิดจากอุตุเป็นสมุฏฐานไม่ว่าจะเป็นภายในหรือภายนอกจะมี ๘ รูป ทุกกลุ่มจะต้องมีโอชารูป อย่างแม้กระทั่งอาหารที่เราทานเข้าไป อาหารจะมี ๘ รูป ก็จะมีโอชารูปอยู่ในกลุ่มของอาหาร เมื่อรับประทานเข้าไปแล้วก็มีธาตุไฟที่เกิดจากกรรมทำการย่อย โอชารูปจะเป็นปัจจัยให้เกิดอาหารชรูปก็คือรูปใหม่ โอชารูปจะเป็นรูปที่เป็นปัจจัยให้เกิดรูปใหม่โดยเป็นอาหารปัจจัย

        สุ. ไม่รับประทานอาหารเลยได้ไหม

        ผู้ถาม ไม่ได้

        สุ. เพราะอะไร

        ผู้ถาม เพราะว่าอาหารเป็นส่วนประกอบของรูปด้วย

        สุ. ทุกคนลองไม่รับประทานก็รู้ได้เลย อยู่ไม่ได้ หิวมาก ทีละมื้อทีละวัน ไปจนกระทั่งหลายวัน ในที่สุดก็ต้องตายถ้าขาดอาหาร เพราะฉะนั้นอาหารก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่จำเป็นการที่จะให้รูปทั้งหมดที่เกิดร่วมกันดำรงอยู่ได้ แล้วรูปนี้อยู่ที่ไหน ธรรมดารูปไม่ว่าจะเป็นรูปใดๆ ทั้งสิ้นก็จะต้องมีมหาภูตรูป ๔ คือรูปที่เป็นใหญ่เป็นประธานของรูปอื่นทั้งหมด ถ้ารูป ๔ รูปนี้ไม่มี รูปอื่นมีไม่ได้เลย และการที่มี ๔ รูปเพราะเหตุว่าทั้ง ๔ ต่างอาศัยซึ่งกัน และกัน รูป ๔ รูปซึ่งเป็นใหญ่เป็นประธานก็คือ ธาตุดิน ๑ ธาตุน้ำ ๑ ธาตุไฟ ๑ ธาตุลม ๑ เมื่อวานนี้เรียนแล้วไม่ต้องอธิบายอีกใช่ไหม ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม เป็นมหาภูตรูป ๔ เพราะฉะนั้นรูปอื่นๆ ทั้งหมดที่กล่าวไว้ว่ารูปที่เป็นปรมัตถ์มี ๒๘ อีก ๒๔ รูปก็ต้องอาศัยมหาภูตรูป ๔ นี่เอง เพราะฉะนั้นโอชารูปเป็น ๑ ใน ๒๘ รูป จะเกิดโดยไม่อาศัยมหาภูตรูป ๔ ได้ไหม

        ผู้ถาม ไม่ได้

        สุ. เสียง เกิดโดยไม่อาศัยมหาภูตรูป ๔ ได้ไหม

        ผู้ถาม ไม่ได้

        สุ. รส เกิดโดยไม่ได้อาศัยมหาภูตรูป ๔ ได้ไหม

        ผู้ถาม ไม่ได้

        สุ. กลิ่น เกิดโดยไม่ได้อาศัยมหาภูตรูป ๔ ได้ไหม

        ผู้ถาม ไม่ได้

        สุ. นี่คือให้เข้าใจอย่างมั่นใจ อย่างมั่นคง เป็นความรู้ของเราซึ่งปฏิเสธไม่ได้ ใครจะถามวันไหน เดือนไหน ปีไหน ถ้าเราเข้าใจมหาภูตรูป ๔ ว่าได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม รูปอื่นๆ ก็อาศัยเกิดกับมหาภูตรูป เพราะฉะนั้นถ้าไม่มีมหาภูตรูป ๔ รูปอื่นเกิดไม่ได้เลย และทั้ง ๔ ก็ต่างอาศัยซึ่งกัน และกัน เพราะว่าสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่จะเกิด โดยไม่อาศัยสิ่งหนึ่งสิ่งใดไม่ได้เลย ธาตุดิน อาศัยธาตุอะไรเกิด

        ผู้ถาม น้ำ ลม ไฟ

        สุ. ถูกต้อง เห็นไหม เป็นความเข้าใจของเรา ต้องให้คนอื่นสอน หรือเราคิดได้ เพราะว่าเราฟังแล้วเข้าใจแล้วว่ามหาภูตรูป ๔ ต้องเกิดพร้อมกัน และต่างอาศัยซึ่งกัน และกัน ธาตุไฟ อาศัยธาตุอะไรเกิด

        ผู้ถาม ดิน น้ำ ลม

        สุ. ธาตุลม อาศัยอะไรเกิด

        ผู้ถาม ดิน น้ำ ไฟ

        สุ. ก็ไม่ยากใช่ไหม ถ้าเข้าใจ แต่ไม่เห็น ตามความเป็นจริง ไม่ได้รู้ลักษณะ เพียงแต่กำลังรู้เรื่องของสิ่งที่มีอยู่ที่ตัวตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า และไม่ว่าที่ไหนก็ตามที่มีรูปจะขาดมหาภูตรูปทั้ง ๔ ไม่ได้เลย เพียงแต่ว่าอะไรปรากฏ มหาภูตรูป ๔ ปรากฏเมื่อไหร่ อันนี้ก็ต้องศึกษาละเอียดหน่อย เพราะว่า ๓ รูปจะปรากฏได้เมื่อกระทบกาย แต่อันนั้นก็ค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ เข้าใจ แต่ตอนนี้เข้าใจพอสมควรแล้วนะ รส เป็นโอชารูปหรือเปล่า เพราะฉะนั้นรูปทั้งหมดมี ๒๘ รูป มหาภูตรูปเท่าไหร่ที่เป็นมหาภูตรูป

        ผู้ถาม

        สุ. ที่เป็นอุปาทายรูปเท่าไหร่

        ผู้ถาม ๒๔

        สุ. เวลาที่ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลมเกิดแล้วก็จะต้องมี สี รูปหนึ่งเกิดร่วมด้วย มี กลิ่น รูปหนึ่งเกิดร่วมด้วย มี รส รูปหนึ่งเกิดร่วมด้วย แล้วก็มี โอชา อีกรูปหนึ่งเกิดร่วมด้วยรวม ๘ รูป เป็นรูปที่แยกจากกันไม่ได้เลย ไม่ว่าจะแตกย่อยรูปให้ละเอียดสักเท่าไหร่ก็ตามแต่ ที่ใดมีมหาภูตรูป ๔ ที่นั่นต้องมีอุปาทายรูป ๔ ด้วย เรียกว่าอวินิพโภครูป ๘ จะจำหรือไม่จำไม่เป็นไร แต่ให้ทราบว่ารูปที่แยกกันไม่ได้มี ๘ รูป เข้าใจแล้วนะ เพราะฉะนั้นตอบได้เลยว่าที่โต๊ะมีโอชารูปหรือเปล่า

        ผู้ถาม มี

        สุ. เหล็ก มีโอชารูปไหม

        ผู้ถาม มี

        สุ. ก็เป็นคำตอบของตัวเองใช่ไหม ถ้าคนอื่นบอกไม่มี ถูกไหม

        ผู้ถาม ไม่ถูก

        สุ. ถ้าสิ่งที่ไม่ถูกก็คือไม่ถูก

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 181


    หมายเลข 10170
    25 ม.ค. 2567