เหนือดี เหนือชั่ว


        ผู้ฟัง อ่านหนังสือมาแล้วก็พบคำว่า “ให้ละชั่ว และก็ทำดี และก็ในที่สุดให้อยู่เหนือดี เหนือชั่ว” อยากจะขอความกรุณาท่านอาจารย์ช่วยอธิบายว่าเหนือดี เหนือชั่ว เป็นอย่างไร

        ท่านอาจารย์ ดีมีจริงหรือเปล่า

        ผู้ฟัง มีจริง

        ท่านอาจารย์ ชั่วมีจริงไหม

        ผู้ฟัง มีจริง

        ท่านอาจารย์ เป็นธรรมหรือเปล่า

        ผู้ฟัง เป็นธรรม

        ท่านอาจารย์ บังคับได้ไหม

        ผู้ฟัง บังคับไม่ได้

        ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นเมื่อมีเหตุปัจจัยที่ชั่วจะเกิด ชั่วก็เกิดใช่ไหม

        ผู้ฟัง ใช่

        ท่านอาจารย์ เมื่อมีปัจจัยดีจะเกิด ดีก็เกิด

        ผู้ฟัง ใช่

        ท่านอาจารย์ แล้วก็สามารถที่จะรู้ความจริงของดี และชั่วว่าไม่ใช่เรา เป็นแต่เพียงธรรมจริงๆ เมื่อนั้นก็จะดับกิเลสแล้วก็จะพ้นจากการเกิดตามลำดับขั้น ถ้าเป็นพระโสดาบันบุคคลก็ไม่เกิดในอบายภูมิ ๔ จนกระทั่งดับเป็นพระอรหันต์ไม่มีการเกิดอีกเลย ก็พ้นจากดีชั่วทั้งหมด แต่ต้องเป็นปัญญา ไม่ใช่อยู่ดีๆ ก็จะไปละชั่วได้

        ผู้ฟัง ต้องเป็นปัญญาระดับอรหันต์

        ท่านอาจารย์ พระโสดาบันดับความเห็นผิดที่ยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตนเพราะประจักษ์ลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริงซึ่งเกิดดับ

        ผู้ฟัง ใช่

        ท่านอาจารย์ ถ้าไม่มีปัญญาดับกิเลสไม่ได้ กิเลาไม่เกิดเพราะขณะนั้นไม่มีปัจจัย แต่มีปัจจัยเมื่อไหร่ก็เกิดเมื่อนั้น ข้อสำคัญคือต้องเข้าใจว่าเป็นธรรม มีจริงๆ แต่ว่าไม่ใช่เรา

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 210


    หมายเลข 10728
    25 ม.ค. 2567