คันถะ - อุปาทานไม่ต่างโดยองค์ธรรมแต่ต่างกันโดยกิจ

ถาม คันถะกับอุปาทานต่างกันหรือไม่

ท่านอาจารย์ ไม่ต่างโดยองค์ธรรม แต่ว่าทำกิจต่างกัน คันถะ ทำกิจผู้ไว้ อุปาทาน ยึดมั่นทีเดียว

ผู้ฟัง การผูกไว้กับการยึดมั่น ผูกไว้ก็ยึดเหมือนกัน

ท่านอาจารย์ บางทีก็จะคลายแล้ว แต่ว่ายังไม่ไป ยังไปไม่รอด ยังผูกไว้ ยังไม่ถึงกับเหนียวแน่น หนาแน่นจริงๆ ว่า ข้อปฏิบัติผิดนั้นต้องถูก

ผู้ฟัง หมายความว่า ยังอาจจะออกได้อย่างนั้นหรือ

ท่านอาจารย์ ทั้งหมดนี้สามารถจะละได้

ผู้ฟัง อุปาทานยึดแน่นกว่าหรือ

ท่านอาจารย์ ยึดมั่นทีเดียว ก็ยากที่จะกล่าวว่า อย่างใดยึดแน่นกว่า ไม่แน่นกว่า เพราะเป็นเรื่องของนามธรรม ซึ่งก็ทำกิจอย่างนี้ด้วย ทำกิจอย่างนั้นด้วย