อุปนิสสยโคจร [สีลวเถรคาถา]

 
wittawat
วันที่  25 พ.ค. 2554
หมายเลข  18411
อ่าน  3,798

ความหมายของโคจร

-โค คือ อินทรีย์ หมายถึง มนินทรีย์

-จร คือ การไป หรือ การท่องเที่ยวไป

-โคจร หมายถึง อารมณ์เป็นที่ท่องเที่ยวไปของจิต (จิต เป็นมนินทรีย์)

ความหมายของอุปนิสสย โดยนัยของอนันตรูปนิสสย

-อุป คือ กำลัง

-นิสฺสย คือ ที่อาศัย

-อนนฺตร คือ ไม่มีระหว่างคั่น

-จิตเป็นธาตุที่สามารถที่จะสะสมกุศล และอกุศลทุกอย่าง สืบต่อมาจากจิตขณะก่อนทันทีที่จิตดับก็เป็นปัจจัย ให้จิตขณะต่อไปเกิดขึ้น เกิดสืบต่อทันทีโดยไม่มีระหว่างคั่น

อุปนิสสยโคจร โดยนัยที่มี พระธรรมเป็นอารมณ์

อุปนิสสยโคจร อารมณ์ของจิตธาตุรู้เกิดขึ้นต้องมีสิ่งที่ให้จิตรู้ ซึ่งเป็นปัจจัยให้สะสมได้ทั้งกุศลและอกุศล ถ้าอารมณ์นั้น คือ พระธรรมที่ทรงแสดง ก็มีคุณค่าประมาณไม่ได้เลย เพราะทำให้สามารถละอกุศลซึ่งสะสมมาแล้วในสังสารวัฏฏ์ ไม่มีทางใดเลยที่อกุศลจะหมดสิ้นไปได้ ถ้าไม่ใช่ด้วยปัญญา

อ่านข้อความเตือนสติทั้งหมดจากสีลวเถร คาถา..

ข้อความเตือนสติเรื่องสีลวเถรคาถา


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
paderm
วันที่ 25 พ.ค. 2554

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

อุปนิสัยโคจร คือ การเข้าไปอาศัยกัลยาณมิตรผู้มีคุณธรรมมีปัญญาแล้วทำให้ตัวเองเจริญในคุณธรรมและปัญญา เข้าใจถูกในหนทางดับกิเลส เป็นต้น
ดังนั้น เพราะอาศัยกัลยาณมิตร อาศัยที่อาศัยที่มีกำลังจึงทำให้ปัญญาเจริญและถึงการดับกิเลสครับ เพราะฉะนั้นอุปนิสัยโคจรอีกนัยท่านแสดงว่าคือกัลยาณมิตรครับ

ขออนุโมทนา

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย มหานิทเทส เล่ม ๕ ภาค ๒ - หน้าที่ 99

ในโคจร ๓ อย่างนั้น อุปนิสสยโคจรเป็นอย่างไร. ภิกษุประกอบด้วยคุณคือกถาวัตถุ ๑๐ มีมิตรดี เข้าไปอาศัยมิตรดีย่อมได้ฟังสิ่งที่ยังมิได้เคยฟัง ย่อมทำสิ่งที่ฟังแล้วให้แจ่มแจ้ง ข้ามความสงสัย ทำความเห็นให้ตรง ทำจิตให้ผ่องใส เมื่อศึกษาตามย่อมเจริญด้วยศรัทธา ศีล สุตะ จาคะปัญญา นี้ชื่อว่า อุปนิสสยโคจร.

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
khampan.a
วันที่ 25 พ.ค. 2554

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
wittawat
วันที่ 25 พ.ค. 2554

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
วันชัย๒๕๐๔
วันที่ 26 พ.ค. 2554
ขออนุโมทนาครับ
 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
chotipong
วันที่ 31 ก.ค. 2563

ขอขอบพระคุณ และอนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
ตูน
วันที่ 3 มิ.ย. 2564

"อุป-" เป็นคำนำหน้า ที่มีความหมายหลายนัย ขึ้นอยู่กับบริบท ซึ่งในที่นี้ หมายถึง'ใกล้' หรือ 'เข้าไป'

คงไม่ใช่ในความหมายว่า 'กำลัง' ในแบบ "อนันตรูปนิสสยะ" (ซึ่งเป็นคำในพระอภิธรรม)  เพราะ อุปนิสยยโคจร มีความหมายว่า "เข้าไปใกล้ (หรือเข้าไปหา) มิตรดี" โดยเป็นคำที่ทรงเทศนาแบบพระสูตร ครับ 

 

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
khampan.a
วันที่ 3 มิ.ย. 2564

ขออนุญาตเรียนความคิดเห็นที่ ๖  ครับ

โดยความเป็น อุปนิสสยโคจร  ก็ต้องหมายถึง การมีโอกาสได้อาศัยพระธรรมคำสอนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง  ตั้งแต่เข้าไปหากัลยาณมิตร ฟังพระธรรมจากกัลยาณมิตร เป็นต้น  จึงจะเป็นที่พึ่งที่อาศัยที่มีกำลังได้ โดยมีพระธรรม นั่นแหละ เป็นอารมณ์ ให้ได้ฟังได้ศึกษา ดังนั้น  อุปนิสฺสย (ที่อาศัยที่มีกำลัง) คำนี้ ไม่เปลี่ยน แม้ในความหมายที่เป็นภาษาบาลี ครับ

...ยินดีในความดีของทุกๆท่านครับ...  

 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
chatchai.k
วันที่ 3 มิ.ย. 2564

ขออนุโมทนาครับ 

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
pnat121214
วันที่ 23 มิ.ย. 2564

สาธุ สาธุ สาธุ

 
  ความคิดเห็นที่ 10  
 
Sea
วันที่ 27 มี.ค. 2565

กราบอนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 11  
 
muda muda
วันที่ 20 ก.ย. 2567

กราบอนุโมทนาสาธุค่ะ ประโยชน์อย่างยิ่งเจ้าค่ะ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ