ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๙

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๙

# ในขณะใดที่มีความเห็นผิด หมายความว่าขณะนั้นมีความพอใจ มีความติดมีการยึดถือในความเห็นนั้น เพราะฉะนั้น ทิฏฐิเจตสิกไม่สามารถจะเกิดได้โดยปราศจากโลภเจตสิก แต่ว่าโลภเจตสิกนั้นสามารถที่จะเกิดได้ โดยปราศจากทิฏฐิเจตสิก

# ในวันหนึ่งๆ ก็มีโลภมูลจิต (จิตที่มีโลภะเป็นมูล) เกิดบ่อยๆ เป็นไปทางตาบ้าง ทางหูบ้าง ทางจมูกบ้าง ทางลิ้นบ้าง ทางกายบ้าง ทางใจบ้าง แต่เมื่อใดในวันหนึ่ง ซึ่งเป็นโลภมูลจิต ทิฏฐิคตสัมปยุตต์ (ประกอบพร้อมด้วยความเห็นผิด) ขณะนั้นก็ต้องเป็นในขณะที่มีความยึดมั่นในความเห็นผิด ซึ่งไม่ตรงกับสภาพธรรมตามความเป็นจริง

# ทุกคนหวั่นไหวไปตามกิเลส แล้วแต่ว่าจะเป็นกิเลสประเภทใด มากบ้าง น้อยบ้าง

# น่าที่จะพิจารณาชีวิตของแต่ละท่านจริงๆ ให้เป็นผู้ที่สะอาด ให้เป็นผู้ที่มีกายสุจริต พร้อมกันนั้นก็เป็นผู้ที่ตรง ที่จะรู้สภาพธรรมที่สะสมมาในสังสารวัฏฎ์ที่ทำให้เป็นบุคคลต่างๆ กัน นอกจากจะเห็นว่าเป็นโทษ เห็นว่าเป็นภัยแล้ว ก็ควรที่จะมีความประสงค์ มีหิริ มีความละอายเกิดขึ้น ที่จะขัดเกลาละคลายอกุศลแต่ละอย่างนั้นให้เบาบาง อย่าเห็นว่าไม่เป็นโทษไม่เป็นภัย เพราะเหตุว่าถ้าเป็นอย่างนั้น ไม่มีวันที่จะตั้งต้นที่จะคลายอกุศลทั้งหลายได้

# ความเห็นผิดที่เป็นอุจเฉททิฏฐิ (ความเห็นว่าขาดสูญ) ถือว่า ตายแล้วสูญ เพราะฉะนั้น คนที่มีความเห็นอย่างนี้ ก็ไม่จำเป็นต้องทำบุญกุศลใดๆ หรือว่าไม่เกรงกลัวที่จะทำอกุศลใดๆ ทั้งสิ้น เพราะเหตุว่าตายแล้วก็สูญ ไม่มีวิบาก คือ การได้รับผลของกรรม

# เรื่องของการเป็นผิด หรือว่าการประพฤติปฏิบัติผิด เป็นสิ่งที่มีโทษ

# สำหรับอกุศลที่สะสมไว้มาก โลภมูลจิต (จิตที่มีโลภะเป็นมูล) ความยินดีในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ ในลาภ ในยศ ในสักการะ ในสรรเสริญ ในสุข เป็นเหตุที่จะให้เกิดความอาฆาตพยาบาทได้ แต่ให้เห็นกำลังของความปรารถนาว่าเป็นชีวิตประจำวัน และถ้ามีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น เพียงเรื่องเล็กๆ น้อยๆ แต่ก็จะเป็นปัจจัยที่จะทำให้เกิดความอาฆาตพยาบาทที่รุนแรงได้

# ผู้ที่มีบุญศึกษาคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะคนนั้นสะสมมาที่จะรู้ว่า มีค่าที่สุด ประเสริฐที่สุด เป็นรัตนะที่สูงที่สุด ถ้าเราได้ลาภเป็นเพชรนิลจินดา หายได้ไหม ตกน้ำได้ไหม ขโมยลักได้ไหม โจรปล้นได้ไหม? แต่ความรู้ของเรา ใครจะเอาไปได้ ไม่มีทางที่ใครจะเอาไปได้เลย เพราะฉะนั้นสิ่งที่ประเสริฐที่สุดสูงที่สุด ไม่ใช่ทรัพย์สินเงินทอง ลาภอันประเสริฐ ก็คือ การได้มีโอกาสฟังและเข้าใจพระธรรม

# สภาพธรรมจริงๆ ยังไม่ต้องเรียกอะไรทั้งสิ้น สิ่งนั้นก็มี แล้วใครก็เปลี่ยนแปลงลักษณะของสิ่งนั้นไม่ได้ อย่างกลิ่น เป็นสภาพธรรมที่มี เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ไม่ต้องเรียกกลิ่น แต่ลักษณะของกลิ่นก็ปรากฏ โดยกระทบจมูก เสียง ไม่ต้องเรียกว่า เสียง แต่ลักษณะของเสียงก็ปรากฏโดยกระทบหู นั่นคือลักษณะของเขา นี่คือธรรมทั้งหมด เพราะฉะนั้น ตั้งแต่ศีรษะตลอดเท้าเป็นธรรมหมด แล้วก็เป็นธรรมแต่ละอย่างๆ ด้วย

# พระพุทธศาสนาเจริญหรือเสื่อม อยู่ที่ความรู้ของผู้ที่เป็นชาวพุทธ ถ้าผู้เป็นชาวพุทธไม่ศึกษา แล้วจะบอกว่า พระพุทธศาสนาเจริญนี่ ไม่ได้ เพราะศาสนาคือคำสอนที่ทรงแสดงไว้ ไม่ใช่วัดวาอาราม หรือไม่ใช่พระไตรปิฎกที่เป็นเพียงตัวหนังสือสีดำ สีขาว แต่ต้องเป็นการศึกษาจริงๆ เข้าใจจริงๆ ว่าทั้งหมดที่ทรงแสดงทรงแสดงเรื่องสภาพธรรมที่มีจริงในชีวิตประจำวันของทุกคน

# เราต้องเป็นผู้ตรงจริงๆ มีความนอบน้อมต่อพระรัตนตรัย แม้แต่พระธรรม นอบน้อมโดยการศึกษา ด้วยการพิจารณาด้วยความละเอียดที่จะให้ไม่บิดเบือน ไม่เข้าใจผิดในพระธรรม เพราะว่าถ้าเราเข้าใจผิด จะผิดกันไปตลอด ไม่ตรงกับที่ทรงแสดงไว้ เท่ากับว่าเราไม่ใช่ผู้ที่มีความเคารพในพระธรรม

# พระปัญญาคุณของพระผู้มีพระภาคเจ้า แสดงว่า สภาพธรรมใดเป็นนามธรรม สภาพธรรมใดเป็นรูปธรรม และทั้งหมดเป็นอนัตตา คือ ไม่มีเจ้าของ ไม่มีอยู่ในอำนาจบังคับบัญชา เมื่อมีเหตุปัจจัยก็เกิดขึ้น นี่คือพระปัญญาคุณ

# บุญคือสภาพจิตที่ดีงาม ไม่ต้องถามใครต่อไปว่า เป็นบุญไหม ได้บุญมากไหม เพราะว่าเราย่อมรู้ใจของเรา คนอื่นจะรู้ได้อย่างไรว่า ใจเราคิดได้อย่างไร ขณะใดที่จิตอ่อนโยน มีความเป็นมิตรและช่วยเหลือคนอื่น ขณะนั้นก็เป็นบุญหรือเป็นกุศลจิต หรือขณะที่จิตอ่อนโยน สละสิ่งที่มีให้เป็นประโยชน์สุขแก่คนอื่น ขณะนั้นก็เป็นกุศลจิต

# ทุกอย่างที่มีความจริง มีลักษณะเฉพาะของสิ่งนั้น อย่างเช่นความโกรธ เวลาเกิดขึ้นรู้เลย หยาบกระด้าง ขณะนั้นผิดจากธรรมดาปกติ วันที่ไม่โกรธก็เป็นคนดี สนุกสนานรื่นเริง แต่พอโกรธเกิดขึ้นมา หงุดหงิด ขุ่นเคือง หยาบกระด้าง และกายวาจาก็แข็งกร้าว อาจจะมีการประทุษร้าย นั่นคือ ลักษณะอาการของสภาพธรรมที่เป็นความโกรธ ไม่มีใครบังคับบัญชาธรรมได้เลย

# พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงในครั้งนั้น ก็เหมือนทรงแสดงกับบุคคลในครั้งนี้ เพื่อความเข้าใจถูก ตั้งแต่คำว่า ธรรม ทุกขณะเป็นธรรม

# ตั้งจิตไว้ชอบแม้ในการฟังพระธรรม คือ ฟังเพื่อเข้าใจถูกเห็นถูก

# ฟังพระธรรมทีละคำไตร่ตรองให้เข้าใจจริงๆ

# ถ้าไม่ฟังพระธรรม แต่คิดเอง ก็ต้องผิดแน่นอน แล้วจะเอากิเลสออกได้อย่างไร

# สะสมความไม่รู้มามาก จึงต้องสะสมปัญญามากเหมือนกัน จึงจะสามารถขัดเกลาละคลายความไม่รู้ที่สะสมมาอย่างเนิ่นนานในสังสารวัฏฏ์ได้

# เก็บเล็กผสมน้อย ค่อยๆ สะสมปัญญาในแต่ละครั้งที่มีโอกาสได้ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง

# จะต้องเศร้าโศกต่อไปอย่างไม่มีวันจบสิ้น ตราบใดที่ยังมีความไม่รู้อยู่.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม...ครั้งที่ ๑๗๘

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...