สาธุกัง โยนิโส มะนะสิกะโรติ
มนสิการ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
"กระทำไว้ในใจโดยอุบายอันแยบคาย ด้วยดี"
ประโยชน์อยู่ที่ความเข้าใจถูกเห็นถูก ธรรม เป็นเรื่องที่ละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่ง ถ้าไม่ได้ฟังไม่ได้ศึกษาพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้ทรงตรัสรู้สภาพธรรมทุกอย่างตามความเป็นจริงแล้วทรงแสดงให้ผู้อื่นได้รู้ตาม ก็ไม่สามารถที่จะมีความเข้าใจถูกเห็นถูกได้เลย เพราะฉะนั้นสิ่งที่สำคัญที่สุด คือ การเริ่มฟังพระธรรม สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย ไม่ละเลยโอกาสที่สำคัญในชีวิตซึ่งเป็นขณะที่หาได้ยาก
สภาพธรรม มีมากมาย แต่ก็เป็นสิ่งที่มีจริงแต่ละอย่างๆ โดยไม่ปะปนกัน เป็นจริงอย่างไรก็เป็นจริงอย่างนั้น ไม่เปลี่ยนแปลงลักษณะเป็นอย่างอื่น ที่จะมีความเข้าใจถูกเห็นถูกนั้น ก็ต้องอาศัยการฟังพระธรรม เป็นสำคัญ และ เมื่อได้ยินได้ฟังความจริงประโยชน์อยู่ที่ความเข้าใจถูกเห็นถูก และอีกประการหนึ่ง เข้าใจธรรมในภาษาของตนๆ เพราะแต่ละคำที่ได้ยินได้ฟังนั้น ล้วนส่องให้เข้าใจถึงตัวจริงของสภาพธรรมที่มีจริงๆ โดยไม่จำเป็นต้องกลับเป็นภาษาบาลีก็ได้ แม้แต่ที่กล่าวถึง "การพิจารณาโดยแยบคาย" เป็นธรรมที่มีจริง ตรงกับคำว่า "โยนิโสมนสิการ" ซึ่งไม่ใช่เรื่องทำ แต่เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ตามปกติแล้ว มนสิการ เป็นสภาพธรรมที่เกิดร่วมกับจิตทุกขณะ เป็นสภาพธรรมที่ใส่ใจในอารมณ์ ถ้าเกิดกับกุศลจิต ก็เป็นโยนิโสมนสิการ เป็นการใส่ใจด้วยดี ถูกต้องแยบคาย แต่ถ้าเกิดร่วมกับอกุศลจิต ก็เป็น อโยนิโสมนสิการ ตรงข้ามกันอย่างสิ้นเชิงเพราะไม่ใส่ใจอย่างถูกต้องจึงทำให้จิตเป็นอกุศล ที่สำคัญ โยนิโสมนสิการ ไม่ใช่ปัญญา เป็นสภาพธรรมคนละอย่างกัน แต่เพราะอาศัยการใส่ใจด้วยดี จึงทำให้จิตเป็นกุศล และเกื้อกูลต่อความเจริญขึ้นของปัญญา ได้ ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
โยนิโสมนสิการเป็นนิมิตแห่งอริยมรรค [ปฐมโยนิโสมนสิการสัมปทาสูตร]
โยนิโสมนสิการ [การทำไว้ในใจโดยถูกทาง]
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
