อิจฉา

คำเดิม

คำว่า อิจฉา (อิจฺฉา) หมายถึง ความอยาก ความติดข้อง  ความต้องการ  เป็นชื่อหนึ่งของโลภะ เมื่อว่าโดยสภาพธรรมแล้ว ก็เป็นโลภเจตสิก  เป็นธรรมที่มีจริงที่ติดข้องในสิ่งหนึ่งสิ่งใด ตราบใดที่ยังไม่ได้ดับโลภะ กิเลสประเภทนี้ก็ย่อมเกิดขึ้นทำกิจหน้าที่ ผู้ที่จะดับโลภะได้อย่างหมดสิ้น ต้องถึงความเป็นพระอรหันต์  ชื่อหนึ่งของพระอรหันต์  คือ  นิจฺฉาโต แปลว่า ผู้หมดความอยาก หรือ  ผู้ไม่มีความอยาก

ความเปลี่ยน

คำว่า อิจฉา จากคำเดิมที่หมายถึง ความอยาก ความติดข้อง ต้องการ  ก็คลาดเคลื่อนจากความหมายเดิม ไปใช้ในความหมายว่าความริษยา เช่น อิจฉาคนนั้น อิจฉาคนนี้ ซึ่งบางครั้งก็ใช้ควบคู่กันว่า อิจฉาริษยา ก็เข้าใจว่าอิจฉาในภาษาไทยที่ใช้กันนั้นหมายถึงความริษยา  แต่ถ้าตามความหมายเดิมแล้ว อิจฺฉา  เป็นกิเลสฝ่ายโลภะ เพราะคำที่มีความหมายว่าริษยานั้น  มาจากคำเดิมที่เป็นภาษาบาลีว่า อิสฺสา