佛法线上讨论
409  累積能瞭解真相的因緣條件 - 佛法線上討論(中泰文對照)35

累積能瞭解真相的因緣條件

สะสมปัจจัยเพื่อเข้าใจความจริง


問: “根”(indriya)裡面總共有二十二種根,為什麼二十二 “根”(indriya)裡的男根和女根,不是根緣?

ผู้ถาม: อินทรีย์มี 22 ทำไม อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ในอินทรีย์ 22 จึงไม่เป็นอินทริยปัจจัย?

Ajhan Sujin: 是什麼緣製造了 “男根”(呈現出男性的男根色)或 “女根”(呈現出女性的女根色)?

อ.สุจินต์: อะไรเป็นปัจจัยให้เกิดอิตถินทรีย์ (รูปที่แสดงภาวะความเป็นหญิง) และปุริสินทรีย์ (รูปที่แสดงภาวะความเป็นชาย) ?

問: 業緣

ผู้ถาม: กรรมปัจจัย

Ajhan Sujin: 因此,它們是源於不一樣的 “根”,讓我們知道什麼是男性或女性,所以,有些色法沒有男根或女根這個色法,就如樹木,樹木是沒有男性的樹或女性的樹。 因此,這就是我們要去研習思考,色法是源於心生色、業生色、時節生色、食生色。 男根和女根它一定源於 “業生色”,不可能是源於別的。會成為男生或女生都是有因緣條件,男性或女性是業帶來的結果。

อ.สุจินต์: ด้วยเหตุนี้ รูปทั้งสองจึงเป็นอินทรีย์ที่ไม่เหมือนกัน ทำให้เราได้รู้ว่าอะไรคือรูปที่แสดงภาวะความเป็นหญิงหรือชาย เพราะฉะนั้นรูปบางรูปไม่มีรูปสองรูปนี้ เช่นต้นไม้ ต้นไม้ไม่มีเพศหญิงหรือเพศชาย เพราะฉะนั้นนี่คือสิ่งที่เราจะศึกษาพิจารณาว่ารูปนั้น เกิดเป็นกัมมชรูป เกิดเป็นจิตตชรูป เกิดเป็นอุตุชรูป เกิดเป็นอาหารชรูป รูปที่แสดงภาวะความเป็นหญิงหรือชายเป็นกัมมชรูป คือรูปที่เกิดจากกรรมเป็นสมุฏฐาน เป็นไปไม่ได้เลยที่จะไปเกิดโดยสมุฏฐานอื่น การที่จะมีรูปที่แสดงภาวะ ความเป็นหญิงหรือชายเป็นเพราะเหตุปัจจัย คือเป็นผลของกรรมที่เคยกระทำไว้แล้ว

這就是我們學習關於,名法、色法、更多的細節以及哪些法是 “根”,哪些法不是 “根”。 倘若沒有男色跟女色,怎麼會有這麼多不同現象的區別。

นี่คือสิ่งที่เราต้องศึกษาเกี่ยวกับนามธรรมและรูปธรรม และความละเอียดว่าสภาพธรรมใดเป็นอินทรีย์ สภาพใดไม่ใช่อินทรีย์ ถ้าไม่มีอิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ทำไมจึงมีสภาวะต่างๆ ที่ไม่เหมือนกัน

是誰能夠知道就只是業而已才會有不同的男性或女性。 就如業生各種淨色,眼根、耳根、鼻根、舌根、身根。除了這五淨色是業生色以外,還有男根,女根,命根色。就是為了瞭解這些不同色法的源於“業生色”。 只有人才有分男性女性嗎?

มีใครสามารถที่จะรู้ได้ว่ามีกรรมเท่านั้นที่สามารถทำให้มีสภาวะเพศชายเพศหญิงที่ไม่เหมือนกัน ก็หมือนกับกรรมที่ทำให้เกิดปสาทรูปต่างๆ เช่น จักขุนทรีย์ โสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ นอกจากปสาทรูป 5 นี้แล้ว ยังมี อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ ด้วย จึงต้องศึกษาเพื่อให้ทราบว่า รูปธรรมแต่ละอย่างนั้นเกิดจากสมุฏฐานใด มีเพียงมนุษย์เท่านั้นหรือเปล่าที่มีเพศชายหรือเพศหญิง?

問: 不只是人。 畜生、餓鬼、阿修羅、天人、也有男性女性,除了 “梵天界”( brahma) 。

ผู้ถาม: ไม่ใช่ สัตว์เดรัจฉาน เปรต อสุรกาย บุคคลบนสวรรค์ชั้นต่างๆ ก็มีเพศหญิงเพศชาย นอกจากชั้นพรหมภูมิ

Sarah: 我們討論這些細節要記得每一刻只是法,不是我,不是我的法,因為有因緣互相支持,彼此依靠而生滅,並沒有我們所認為的男性或女性的存在,只是不同的法而已。

所以我們活在一個想像的世界裡面,我們聽到這個男生的聲音,這個女生的聲音,任何各種不同的聲音不同的細節,但事實上,就只是法生起被經驗而已。

ซาร่า: รายละเอียดที่เราศึกษานั้น ต้องไม่ลืมว่าทุกขณะเป็นธรรมะ ไม่ใช่เรา ไม่เป็นของเรา เพราะมีเหตุปัจจัยอาศัยซึ่งกันและกันจึงเกิดขึ้นแล้วดับไป ไม่ได้เป็นอย่างที่เราเข้าใจว่ามีเพศหญิงหรือว่าเพศชาย เป็นเพียงสภาพธรรมที่เกิดดับเท่านั้นเอง

ดังนั้นจะเห็นว่าเรามีชีวิตอยู่ในโลกของความคิด ที่เราได้ยินว่าเป็นเสียงของผู้ชาย หรือว่าเสียงของผู้หญิง หรือรายละเอียดของเสียงต่างๆ ว่าเป็นเสียงใดเสียงหนึ่ง ซึ่งแท้จริงแล้วเป็นเพียงสภาพรู้ที่เกิดขึ้นรู้เท่านั้นเอง

Ajhan Sujin: 三藐三佛陀所說的法,是要我們去知道,現在是什麼可以被經驗的? 現在有什麼是可以被知道的? 三藐三佛陀的教導就核心的事就是,沒有任何什麼我、靈魂、真我永恆在那裡。 只有一個目的,就是培養去捨離那個在那裡的不是任何存在的東西,它就只是法而已,否則就不會有條件放下有我的存在。

อ.สุจินต์: คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือให้เรารู้ที่เดี๋ยวนี้ อะไรคือสภาพที่รู้? และอะไรคือสภาพที่ถูกรู้? หัวใจสำคัญของคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือ ไม่มีอะไรทั้งสิ้น ที่เป็นเรา การศึกษาที่ถูกต้องมีเพียงจุดประสงค์เดียวเท่านั้นคือ อบรมเจริญปัญญาเพื่อละความเห็นผิดว่าสิ่งที่ปรากฎว่าเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด เพราะความจริงแท้คือ เป็นเพียงสภาพธรรมอย่างหนึ่งเท่านั้น มิฉะนั้นจะไม่มีเหตุปัจจัยที่จะนำไปสู่การละวางความมีเราได้

所以,法並不是在文字上所描述的故事,而是現在有什麼可以被知道和最應該要被知道的? 例如,現在有沒有 “貪愛” 想要聽到的呢? 這個“貪愛” 該不該要去瞭解? 只有去瞭解,才能夠捨離執取在那裡出現的法是個什麼。否則就會忘了,聽聞佛法真相的幫助和利益是什麼?

เพราะฉะนั้นธรรมะไม่ได้อยู่ในเรื่องราว ไม่ได้อยู่ที่ตัวหนังสือ แต่คือเดี๋ยวนี้ มีอะไรสามารถจะรู้และเป็นสิ่งที่ควรจะรู้อย่างยิ่ง? เช่น เดี๋ยวนี้ มีโลภะที่อยากจะได้ยินไหม? สมควรเข้าใจโลภะที่กำลังปรากฏไหม?

เพียงความเข้าใจเท่านั้น จึงจะสามารถนำไปสู่การละความยึดถือในสภาพธรรมที่กำลังปรากฎว่าเป็นอะไรสักอย่างได้ มิฉะนั้นเราก็จะลืม ความจริงของการฟังธรรมะว่ามีประโยชน์อย่างไร?

例如,我們討論名法跟色法,我們當然知道在文字上的名法和色法這些意義是什麼? 但是要真正的瞭解現在這一刻的名法跟色法,是要逐漸的累積慢慢的去知道這兩種法是不同的法,否則就 不可能真的捨離有我的存在,就會一直相信有一個男性,一個女性,等等。

เช่น เราสนทนาเรื่องนามธรรมและรูปธรรม แน่นอนว่าเราอาจจะรู้ความหมายของคำว่า นามธรรมรูปธรรม ว่าคืออะไร? แต่การที่จะเข้าใจรูปธรรมและนามธรรมได้จริงๆ นั้น ต้องค่อยๆ สะสม ความเข้าใจ โดยค่อยๆ รู้ในความเป็นธรรม ความต่างของนามธรรมและรูปธรรม มิฉะนั้นก็ไม่สามารถที่จะละความเป็นเราได้ ก็ยังคงยึดมั่นตลอดว่ามีเพศหญิงหรือเพศชาย ฯลฯ จริงๆ

對真相真正的瞭解,真相的接受,這件事情會成為正確思考的因緣條件。但是這個累積遠遠不夠,一直都要培養累積。 能不能有那一刻真的瞭解聽聞佛法的珍貴呢? 如果不能夠瞭解,其實法並不是我,就會誤認為是我很開心。

การเข้าใจความจริง ยอมรับความจริง จะเป็นปัจจัยให้มีการคิดพิจารณาถูก แต่การสะสมระดับนี้ก็ยังไม่พอ ต้องอบรมเจริญสะสมต่อไปอีกเรื่อยๆ จะมีสักขณะไหมที่สามารถเข้าใจถึงคุณค่าของการฟังพระธรรมได้จริงๆ? ถ้าไม่สามารถเข้าใจว่า จริงๆ แล้วธรรมะไม่ใช่เรา ก็จะยังคงเข้าใจผิดว่าเป็นเราที่มีความสุข

知道這些細節是幫助我們在理智上的瞭解,能夠捨離錯誤的見解,認為法是某個東西。 在理智上瞭解真相的捨離,是很少的捨離。必須是智慧要逐漸的增加,才可以去瞭解現在正在出現的真相。

การเข้าใจส่วนละเอียดจะเกื้อกูลให้ความเข้าใจในขั้นปริยัติสามารถนำไปสู่การละคลายความเห็นผิดที่ยึดถือว่าสภาพธรรมเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดได้ แต่การละคลายด้วยความเข้าใจในขั้นปริยัติ เป็นการละคลายที่เล็กน้อยมากๆ ต้องเป็นปัญญาค่อยๆ เพิ่มมากยิ่งขึ้น จึงจะสามารถเข้าใจความจริงของสภาพธรรมที่กำลังปรากฎในขณะนี้ได้

聽見之後是什麼? 智慧可以去瞭解。 所以,聽見之後,接下來是什麼在那裡? 倘若對正在出現的法沒有正確的瞭解,法並不是我,並不是任何東西,這件事情的問題是不能被瞭解的。 因此,所有學習佛法的目的,就是瞭解這一刻,現在正在出現的法的真相。

หลังจากได้ยินแล้วเป็นอะไร? ปัญญาสามารถที่จะเข้าใจได้ เพราะฉะนั้นหลังจากได้ยินแล้ว อะไรอยู่ที่ตรงนั้น? ถ้ายังไม่มีความเข้าใจในสภาพธรรมที่กำลังปรากฎว่าไม่ใช่เรา ไม่เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด ก็จะไม่สามารถที่ตอบคำถามนั้นได้ ด้วยเหตุนี้จุดประสงค์ของการศึกษาพระธรรมทั้งหมด ก็คือ เข้าใจความจริงของสิ่งที่กำลังปรากฏขณะนี้ เดี๋ยวนี้

所以,我們要記得現在。當我們學習各種細節時,並不可忘記,學習佛法就是現在,現在這一刻。 在日常生活中大多數都是無明跟貪愛。偶爾有智慧生起的時刻。即使是理智上的瞭解,也可以去思考真相,那一刻的思考是有利益的。 只是聽聞思考佛法,感覺好像沒有什麼變化。但事實上這是唯一能越來越靠近更精細的法的因緣條件。

เพราะฉะนั้นต้องไม่ลืมว่า ในขณะที่เราศึกษารายละเอียดของสภาพธรรมต่างๆ นั้น คือการศึกษาธรรมะที่กำลังมีตอนนี้ เดี๋ยวนี้

ขณะนี้ในชีวิตประจำวันและส่วนใหญ่ก็เป็นไปด้วยโลภะและโมหะ อาจจะมีปัญญาเกิดขึ้นบ้างโดยบางขณะ แม้จะเป็นความเข้าใจขั้นปริยัติ ก็สามารถที่จะคิดพิจารณาไตร่ตรองถึงสิ่งที่มีจริงในขณะนั้น ซึ่งการคิดพิจารณาในขณะนั้นก็เป็นประโยชน์

เพียงฟังเท่านั้น รู้สึกเหมือนกับว่าไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงอะไรเลย แต่ความจริงแล้วนี่เป็นหนทางเดียวที่จะเป็นปัจจัยให้เข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏได้

所以,我們討論這些法的各種角度細節,這會成為我們開始去注意法的因緣條件,自然而然的去注意到法的真相,法的特徵。隨著智慧慢慢的增加,智慧會去瞭解這件事情。 瞭解真相的珍貴是什麼? 瞭解真相的利益是什麼? 這樣的瞭解將會成為繼續有興趣聆聽佛法的因緣條件。

ดังนั้น การที่เราสนทนาในรายละเอียดของสภาพธรรมต่างๆ ก็จะเป็นปัจจัยที่จะทำให้เราเริ่มที่จะสนใจในสภาพธรรม สนใจในความจริง สนใจในลักษณะของธรรมะ เป็นไปตามปัญญาที่ค่อยๆ เพิ่มขึ้น ปัญญาสามารถที่จะเข้าใจได้ถูกต้องตามกำลัง คุณค่าของการเข้าใจความจริงคืออะไร? ประโยชน์ของการเข้าใจความจริงคืออะไร? การเข้าใจแบบนี้จะเป็นเหตุปัจจัยให้มีความสนใจที่จะฟังพระธรรมต่อไป

在聽到 Kun Vincent 聲音的時候是什麼被知道? 一點一點的去瞭解真相,聲音只是聲音,不是 Kun Vincent 的聲音。 這就是,慢慢慢慢的能夠去瞭解究竟真相是什麼? 究竟真相只是法,並沒有一個什麼的存在。所以究竟真相,最真的實相,只有法,沒有人,沒有東西。

ขณะที่กำลังได้ยินเสียงของคุณวินเซนต์ อะไรเป็นสิ่งที่ถูกรู้? ค่อยๆ เข้าใจในความจริง เสียงเป็นเพียงแค่เสียง ไม่ใช่เสียงของ"คุณวินเซนต์" นี้คือการที่สามารถที่จะค่อยๆ เข้าใจที่สุดของความจริงนั้นว่าคืออะไร?

要真的去瞭解真相,似乎是很困難,瞭解真相雖然是很難之事,但是也可以一點一點的瞭解,慢慢慢慢的累積。這是需要很久很久的時間才能夠真的累積到開悟的程度。

การเข้าใจความจริงเป็นเรื่องที่ยากยิ่ง แต่แม้จะเป็นเรื่องที่ยาก ก็สามารถที่จะค่อยๆ เข้าใจได้ทีละนิดทีละน้อย ค่อยๆ สะสมอย่างช้าๆ ต้องใช้เวลาที่นานมากๆ จึงจะสามารถสะสมสิ่งที่จะนำไปสู่ ความเข้าใจระดับที่สามารถประจักษ์แจ้งในสภาพธรรมได้

瞭解真相是要真誠的耐心的去努力,這就是精進波羅蜜,忍耐波羅蜜,和誠實波羅蜜。沒有別的方式或其它的道路,能夠去瞭解現在的法的真相是什麼? 現在就正在生起了,滅去了。

การที่จะสามารถเข้าใจความจริง ต้องมีความจริงใจ ต้องมีความความอดทนขวยขวายเพียรพยายาม นี่คือวิริยบารมี ขันติบารมี และสัจจบารมี ไม่มีวิธีอื่นหรือหนทางอื่นที่จะทำให้สามารถเข้าใจความจริงหรือเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังมีเดี๋ยวนี้ว่าคืออะไร? เดี๋ยวนี้ก็กำลังเกิดขึ้นแล้วดับไป

倘若不是這樣子的去瞭解真相,就不可能放掉那麼牢固的累積下來的邪見,認為是我,是誰,是人,是某個東西。 即使是理智上的瞭解,也是要慢慢的累積,直到對真相有堅定的信心,那個信心達到堅定不移的程度。 當然這個信心能累積到堅定不移的程度,是不能急的。然後,這個堅定不移的信心才會成為直接經驗法的真相的因緣條件。真相就只有那些法,因為有因緣條件讓他生起,去經驗一個對象。

ถ้าไม่เข้าใจสภาพธรรมตามความเป็นจริง ก็ไม่อาจที่จะละความเห็นผิดที่สะสมไว้อย่างหนาแน่นฝังลึกได้ มีความสำคัญว่าเป็นเรา เป็นใคร เป็นคน เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด แม้ความเข้าใจในขั้นปริยัติ ก็ต้องค่อยๆ สะสม จนกระทั่งมีศรัทธาที่มั่นคงในความจริง ศรัทธานั้นถึงระดับที่มั่นคงไม่เปลี่ยน ซึ่งจะเร่งรัดหรือรีบร้อนไม่ได้ จากนั้นศรัทธาที่มั่นคงไม่เปลี่ยนนั้นจึงจะสามารถเป็นปัจจัยรู้ตรงสภาพธรรมตามความเป็นจริงได้ ความจริงมีเพียงสภาพธรรมเท่านั้น และเพราะเหตุว่ามีเหตุปัจจัยให้สภาพรู้เกิดขึ้น สามารถรู้สภาพธรรมที่ถูกรู้ได้

被經驗的對象不管是什麼所緣,例如,聽到聲音,被看到的色塵,或者是去經驗的心,它們都是要有因緣條件才會緣起的,才會生起去經驗,或被經驗。 那麼我們現在對於三藐三佛陀所教導的法,事實上,都沒像佛陀所教導的如實的出現,還沒有真正的直接 經驗法。 可是在理智上的瞭解,只有透過瞭解佛陀的話去累積,累積真相最關鍵的就是對法的真相有興趣,而不是對別的有興趣,這個興趣將會成為,能愈來愈去靠近法的真相的因緣條件。

所以,目的目標就是瞭解現在正在出現的法是什麼?

สภาพธรรมที่ถูกรู้นั้นไม่ว่าจะเป็นอารมณ์ใดก็ตาม เช่น เสียงที่ได้ยิน สีที่เห็น เป็นสภาพที่จิตสามารถรู้ได้ ทั้งหมดล้วนมีเหตุปัจจัยจึงเกิดขึ้นได้ ความจริงของเราในเวลานี้ ยังไม่ได้มีความเข้าใจตรงตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยังไม่ได้รู้ตรงสภาพธรรมจริงๆ เลย แต่ความเข้าใจในขั้นปริยัติต้องอาศัยการสะสมความเข้าใจในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ปัจจัยที่สำคัญที่สุดของการสะสมความจริง ก็คือมีความสนใจในความจริง ไม่ใช่ไปสนใจเรื่องอื่น ความสนใจในความจริงนี้จะเป็นเหตุปัจจัยให้เข้าใกล้ความจริงมากยิ่งขึ้น

เพราะฉะนั้น จุดประสงค์ของการศึกษาธรรม คือเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฎเดี๋ยวนี้ว่า ความจริงคืออะไร?



敬感恩阿姜舒淨 (Ajhan Sujin Boriharnwanaket) 的恩惠

น้อมเคารพในคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

謹以此施法之功德與我們在輪迴裡每一世的父母 師長 同修 親友 仙人 各位讀者及其他一切眾生分享

กุศลในการนี้ ข้าพเจ้าขออุทิศแด่บิดามารดาในทุกภพทุกชาติ ครูบาอาจารย์ ญาติมิตรสหาย เทวดา และผู้อ่าน รวมถึงสัตว์ทั้งหลาย

By line group Just Dhamma

หมายเหตุ

ที่มา การสนทนาธรรมออนไลน์ระหว่างท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับ ชาวจีน

สรุปใจความภาษาจีน โดย 陳品彤 เฉินผิ่นถง (คุณ แพท)

แปลภาษาไทย โดย คุณปาล สว่างพัฒนกุล (黃如蓮)

Date 31 Aug 2022

article-cn/topic/409