ฟังแล้วไตร่ตรองไม่ต้องจำชื่อ
การฟังธรรม ประโยชน์สูงสุดไม่ใช่เพื่อที่จะไปรู้อะไรมากๆ แต่ว่าไม่รู้จักสิ่งที่มีจริงๆที่กำลังปรากฏ เราคงจะไม่ต้องไปจำชื่อมากมาย โดยที่ไม่เข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้
เพราะฉะนั้นแม้แต่คำว่า “ธรรม” หมายความถึงสิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้ เราลองคิดดูว่า อะไรเป็นธรรมบ้าง เห็นเป็นธรรมแน่นอน ยังไม่ได้รู้ความจริงของเห็น ได้ยินก็เป็นธรรม ก็ยังไม่ได้รู้ความจริงของได้ยิน คิดนึกก็เป็นธรรม ก็ยังได้รู้ความจริงของสภาพธรรมนั้นๆ
ด้วยเหตุนี้จึงต้องฟังเพื่อเข้าใจสิ่งซึ่งมีจริงกับตนเองในขณะนี้ ถ้าเราจะไปรู้ความจริงในป่า คนอื่นที่ไม่ใช่เรา ก็เป็นไปไม่ได้แน่นอน เพราะว่าต้องรู้ความจริงของสิ่งที่เคยยึดถือว่าเป็นเราและกำลังปรากฏ
เพราะฉะนั้นทุกคำที่ได้ฟังไตร่ตรองในความเป็นธรรมของสิ่งนั้น โดยที่ไม่ต้องไปยุ่งยากจำชื่อ เพราะเหตุว่าชื่อสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้ แต่ว่าลักษณะจริงๆของสภาพธรรมนั้นไม่มีใครสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้เลย
ตั้งแต่ได้เริ่มฟังวิทยุบ้าง หรือว่าฟังเทปบ้าง รู้จักธรรมแล้วใช่ไหมคะ เดี๋ยวนี้ใช่ไหมคะเป็นธรรม เพราะฉะนั้นรู้จักแค่ไหน อยู่ที่ว่าการฟังของเรา เรามีความเข้าใจแค่ไหน ถ้าเรามีความเข้าใจขึ้น เราก็จะรู้จักสภาพธรรมเดี๋ยวนี้ขึ้นทีละเล็กทีละน้อย จนกระทั่งสามารถที่จะประจักษ์ว่าตรงกับที่ทรงแสดง พระผู้มีพระภาคทรงแสดงว่า ธรรมทั้งหลายที่เกิดเพราะมีปัจจัย เมื่อเกิดแล้วก็ดับ