ไพเราะเพราะเป็นความจริง

    ท่านอาจารย์ เพลงเพราะมากจริงหรือเปล่า ทุกคำที่เป็นเพลงจริงหรือเปล่า เพราะได้ใช่ไหมคะ แต่จริงหรือเปล่า หรือลวง นิรันดร อย่างนี้ ชอบกันมากเลย ไม่สูญไป ไม่สลายไป ไม่เสื่อมไป ยั่งยืน มั่นคง นิรันดร เพราะมาก ชอบมากไหมคะ ทั้งดนตรี ทั้งเพลง ทั้งจังหวะ แต่ว่าไม่จริง ถ้าใครที่ได้รู้ว่า นั่นไม่จริง แต่สิ่งที่จริงตรงกันข้าม จะไพเราะกว่าไหม เพราะได้เข้าถึงความจริง ไม่ต้องพูดแบบทำนอง หรือไม่ต้องร้องเป็นเพลง แต่ความจริงของความจริง มั่นคงที่สุดที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้

    เพราะฉะนั้น แม้แต่คำว่า “จริง” และลักษณะของทุกสิ่งทุกอย่างก็ปรากฏให้รู้ตามความเป็นจริง ไม่เป็นอื่น ขณะที่รู้จริงอย่างนี้ เบิกบานไหม หรือเศร้าหมอง หรือเป็นทุกข์ ใช่ไหมคะ ถ้าเข้าใจจริงๆ ไม่เศร้าหมองเลย ถ้าเข้าใจจริงๆ แต่ถ้าเป็นตัวตนที่คิดว่าความจริงเป็นอย่างนี้ เริ่มจะเศร้า พลัดพราก ทุกสิ่งทุกอย่างไม่เที่ยง หมดแล้วก็ไม่กลับมาอีกเลย นั่นคือไม่ได้เข้าใจจริงๆ แต่ถ้าเข้าใจจริงๆ จะรู้ว่า กว่าจะรู้อย่างนี้ กว่าจะพ้นจากความไม่รู้ ซึ่งเคยไม่รู้มานานแสนนานก็ได้รู้ความจริงที่สุดอย่างนี้ ไม่เปลี่ยนแปลงเลย ความเบิกบานจะมีไหม

    เพราะฉะนั้น ทุกคำเป็นคำจริงที่ทำให้จิตเบิกบานก็เป็นความไพเราะยิ่งกว่าเสียงที่พูดเป็นทำนอง หรือที่ร้องเป็นเพลง สำหรับผู้เข้าใจจริงๆ และเห็นประโยชน์

    อ.อรรณพ ท่านก็แสดงว่า สัจจะเลิศกว่ารสทั้งหลาย

    ท่านอาจารย์ ก็ไม่เปลี่ยนไงคะ แล้วก็จริง พิสูจน์ได้ ไม่เป็นโทษ ไม่เป็นภัย ไม่ลวงใคร พูดชัดตรงตามความเป็นจริงด้วย

    อ.อรรณพ ถ้าคนที่ไม่ได้สะสมมาที่จะนิยมความจริง เขาก็ไม่เห็นความไพเราะนั้นเลย

    ท่านอาจารย์ เพราะไม่เข้าใจ ถ้าไม่เข้าใจแล้ว แม้ความจริงก็ไม่ไพเราะ อย่างไม่ฆ่าสัตว์ ก็มันอร่อยดี ใช่ไหมคะ จะว่าอย่างไร แต่ถ้าเป็นคนที่รู้ความจริง สิ่งที่มีชีวิตทั้งนั้นเลย และทุกชีวิตก็ไม่ปรารถนาที่จะสิ้น หรือถูกทำร้าย ถูกทำลาย ถ้าเป็นเราล่ะ มีท่านผู้หนึ่งเล่าให้ฟังว่า ไปปฏิบัติ เดินจงกรมสบายมาก เพราะมีลูกเดินตบยุงตามหลัง แล้วจะว่าอย่างไรคะ ไพเราะไหม สบายเหลือเกิน เดินไป ไม่ต้องตบเอง สบายมาก เพราะมีลูกคอยเดินตบยุงตามหลัง จะไพเราะได้อย่างไร

    เพราะฉะนั้น ที่ว่า “ไพเราะ” ใครนึกออกบ้างว่าอะไรไพเราะ พุทธัง สรณัง คัจฉามิ ไพเราะไหม ไม่มีอะไรจะไพเราะเกินกว่านี้ได้เลย มีที่พึ่ง และที่พี่งนี่ไม่ใช่ใครด้วย ผู้ประเสริฐที่สุด ผู้ทรงตรัสรู้ความจริงด้วยปัญญาที่เหนือบุคคลอื่นทั้งสิ้น ไม่ว่าจะในจักรวาลใด พระมหากรุณา พระบริสุทธิคุณ

    เพราะฉะนั้น ได้มีที่พึ่ง และไม่ใช่พึ่งคนที่ไม่รู้ด้วย ไปพึ่งคนที่ไม่รู้ได้อย่างไร เพราะฉะนั้น แม้แต่บุคคลที่เป็นที่พึ่งก็ไพเราะ คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

    เพราะฉะนั้น ที่ไพเราะที่สุด พุทธัง สรณัง คัจฉามิ ยังไม่พอค่ะ ธัมมัง สรณัง คัจฉามิ สังฆัง สรณัง คัจฉามิ คงจะไม่มีอะไรที่ไพเราะกว่านี้เมื่อเข้าใจ เพราะอย่างอื่นไพเราะ แต่พึ่งได้ไหม