หนทางดับกิเลส

ผู้ฟัง กราบเรียนถามท่านอาจารย์สุจินต์ ฟังจากที่ท่านอาจารย์ได้ปรารภ สติระลึก คือ การดำเนินหนทางที่จะดับกิเลสเท่านั้น แม้เป็นกุศลก็ไม่ใช่ทางเดิน เพราะกุศลยังสร้างภพชาติอยู่ เหมือนอิฐก่อกำแพง คือ คนทั่วไป กุศลเขาก็ว่าดีแล้ว แต่ทำไมที่ท่านอาจารย์กล่าว สติระลึกเท่านั้นถึงจะเป็นหนทางที่ดับกิเลส

ส. กุศลดี แต่ว่าแล้วแต่ระดับขั้นของกุศล ถ้าเป็นกุศลที่ไม่ประกอบด้วยปัญญา ก็สามารถที่จะให้ผล คือ ทำให้วิบากจิตที่ดีเกิด เห็นสิ่งที่ดี ได้ยินเสียงที่ดี ได้กลิ่นที่ดี ลิ้มรสที่ดี รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสที่ดี ซึ่งสั้นมาก เห็นแล้วก็หมดไป ได้ยินแล้วก็หมดไป ได้กลิ่นหมดไป ลิ้มรสหมดไป รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสหมดไป เป็นชั่วระยะเวลาที่สั้นมาก แล้วก็เป็นอย่างนี้ไปเรื่อยๆ ถ้าจะพิจารณาแล้วก็คือว่า ไม่มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดซึ่งเป็นของใครเลย เพียงแต่เมื่อจิตเกิด ก็ทำหน้าที่รู้เฉพาะสิ่งนั้น แล้วก็ดับ เท่านี้เอง เมื่อไม่มีตัวตน ไม่มีเรา แต่ว่ามีสภาพจิตที่ดีงามก็ทำให้ผลเพียงเท่านี้เกิดขึ้น แต่ว่าไม่สามารถที่จะรู้ความจริงของสภาพธรรมะที่จะออกจากสังสารวัฏได้

ผู้ฟัง ถ้าอย่างนั้นฟังดูแล้ว เหมือนใครๆ ที่สอน ไม่ได้สอนอย่างที่ท่านอาจารย์กล่าว กล่าวแต่ทำกุศล ทำกุศลเถอะ ดีเอง ไม่ได้เกี่ยวกับการที่ว่าจะระลึกรู้สภาพธรรม ตรงนี้ ฝากท่านอาจารย์ด้วยคะ

กราบเรียนถามท่านอาจารย์สมพร คือเท่าที่เรียนมา ก็ทราบว่า เสียงเกิดได้จากอุตุ แล้วก็เกิดได้จากจิต ทีนี้บอกเทปเกิดจากอุตุ โทรศัพท์เกิดจากอุตุ แม้ดิฉันพูดเดี๋ยวนี้ ท่านอาจารย์ได้ยินก็เกิดจากอุตุอีก แล้วจะเกิดจากตรงเสียงจะเป็นขณะไหน กราบเรียนถามค่ะ

อ.สมพร คำว่าอุตุ เราต้องเข้าใจก่อน อุตุชรูปประกอบด้วยรูป ๘ อย่าง เรียกว่า อุตุชรูป ดิน น้ำไฟ ลม สี กลิ่น รส โอชา ๘ รูปนี้แยกออกจากกันไม่ได้ ท่านเรียกว่า อุตุชรูป รูป คือ อุตุ ถ้าเราบอกว่าอุตุเฉยๆ ก็คือรูป ๘ รูปนี้ แต่รูป ๘ รูปนั้นที่ประชุมกันก็มีมากมายด้วยกัน เช่นใบไม้ ๑ ใบ หล่นลงมา ใบไม้นั้นเป็นบัญญัติ แต่ว่าโดยสภาวะเป็นอุตุชรูป มีรูป ๘ รูป หลายรูปเกาะกันอยู่ เมื่อตกลงมากระทบดินก็เกิดเสียงขึ้น อย่างนี้ท่านเรียกว่าเสียงเกิดจากอุตุ

ผู้ฟัง เสียงเกิดจากจิตล่ะคะ

อ.สมพร เสียงเกิดจากจิต เช่นกำลังพูด จิตคิดว่าจะพูดอย่างนี้ อย่างนี้ ก็เปล่งสียงออกมา ก็หมายความว่าเมื่อคิดอย่างนั้น ธาตุในร่างกายก็กระทบฐานของเสียง ที่ปัจจุบันเราเรียกว่า กล่องเสียง สมัยใหม่ ก็ทำให้เราพูดได้ อาศัยจิต ถ้าไม่มีจิตเป็นปัจจัย เสียงนี้ก็เกิดขึ้นไม่ได้ แต่ว่าเราได้ยิน เสียงที่เกิดจากจิตดับไปก่อน เสียงนั้นคือรูปชนิดหนึ่งที่มีอายุสั้นที่สุด ดับไปก่อน แต่เสียงที่สืบต่อมาทำให้เราได้ยิน อันนี้มันก็ละเอียดไปอีกขั้นหนึ่ง

ผู้ฟัง ถ้าดิฉันจะเข้าใจ หมายความว่า เสียงที่เกิดกับจิต ไม่ได้ออกมาอยู่ภายนอก ออกมาก็เป็นอุตุ

อ.สมพร ภายนอก ส่วนมากก็เป็นอุตุ ในตัวสัตว์ บุคคลก็มีอุตุได้ เช่นเรานอน เราก็เอามือตีพุงเรา ก็ดัง นี่ก็เรียกว่าเสียงเกิดจากอุตุเหมือนกัน เพราะมันเปล่งเสียงออกมา แม้ในตัวเราก็มีเสียงเกิดจากอุตุได้