รู้จักพระพุทธเจ้าเมื่อไหร่
จะค่อยๆ รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ ก็ต่อเมื่อ มีความเข้าใจจากการฟัง พระธรรมคำสอนเท่านั้น
ผู้ฟัง ถ้าเราไม่ไปศึกษากับพระ เราจะมาสนทนาธรรมกันแบบนี้ เป็นสิ่งที่ถูกต้องหรือไม่
ท่านอาจารย์ ไปวัดเข้าใจธรรมไหม ไม่เข้าใจนะ
ผู้ฟัง ธรรม ไม่เข้าใจ แต่การที่เรารับทอด สืบทอดมาก็คือว่า พระเป็นตัวแทนของ
ท่านอาจารย์ ไม่ใช่ ต้องเข้าใจ นี่คือความละเอียดอย่างยิ่ง พระพุทธศาสนาไม่ใช่สิ่งที่เผิน ใครคิดว่าพอได้ยินแล้วไหว้ ก็นับถือ ไม่ใช่อย่างนั้นเลย ต้องเป็นผู้ที่ตรง แล้วก็ละเอียดอย่างยิ่ง แม้แต่ในครั้งพุทธกาล พระผู้มีพระภาคเสด็จบิณฑบาต มีพระภิกษุเดินตามหลัง พระภิกษุยังเข้าใจความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผิด คิดว่าพระองค์ไม่ได้ทรงตรัสรู้ แต่คิดไตร่ตรองแล้วสอน ต่างกันแล้วใช่ไหม เพราะฉะนั้นการที่จะเข้าใจพุทธะ ปัญญา ถึงความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ต้องศึกษา เมื่อเข้าใจธรรม เข้าถึง และรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เท่าที่ได้เข้าใจ
ผู้ฟัง คือตัวเราต้องศึกษาเอง ต้องเข้าใจเองใช่ไหม
ท่านอาจารย์ แล้วจะมีประโยชน์อะไร ถ้าไม่ศึกษาแล้วไม่เข้าใจ ประโยชน์อยู่ที่เข้าใจถูกต้อง ซึ่งจะเป็นไปไม่ได้เลย ถ้าไม่ศึกษา โดยละเอียดยิ่ง ด้วยความเคารพอย่างยิ่ง เพราะเหตุว่าอาจจะเข้าใจผิด ถ้าศึกษาเผินๆ นั่นคือไม่เคารพ ศาสนาคืออะไร ศาสนาคือคำสอน พุทธศาสนา คำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้ฟัง ใช่
ท่านอาจารย์ เท่านั้น ไม่ใช่คนอื่น เริ่มมั่นคงหรือยัง
ผู้ฟัง เราจะศึกษาตรงนั้น ได้จากไหน
ท่านอาจารย์ ก็กล่าวแล้วว่าไปปฏิบัติธรรม แล้วไม่เข้าใจอะไร แล้วจะสืบทอดอะไร
ผู้ฟัง ไม่เข้าใจ คือเราไปปฏิบัติธรรม เพื่อความสบายใจ เพื่อตัวเรา
ท่านอาจารย์ ผิดค่ะ พุทธะคืออะไร พุทธะไม่ใช่ความสบายใจ
ผู้ฟัง ที่ทำมาก็ผิดหมด ที่สวดมนต์ก็ไม่มีประโยชน์
ท่านอาจารย์ พูดคำที่ไม่รู้จัก กับพูดคำที่เข้าใจ ขณะนี้ เพียงเริ่ม
ผู้ฟัง คือยังไม่เข้าใจอาจารย์ ที่อาจารย์สอนลึก จนคิดตามไม่ค่อยทันเลย
ท่านอาจารย์ นี่คือคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดิฉันเป็นใคร ไม่ใช่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้นคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะลึกซึ้งกว่านี้อีกเท่าไร และมีความเคารพ มีพระองค์เป็นที่พึ่ง เป็นรัตนที่หาอีกไม่ได้ ในสากลจักรวาล แม้ในพรหมโลก จะมีพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่ละครั้งเพียงหนึ่งพระองค์ มีสองพระองค์ไม่ได้ เพราะต้องไม่มีผู้ใดเปรียบ ทั้งในเรื่องของปัญญา ทุกสิ่งทุกอย่าง
เพราะฉะนั้นเราจะประมาทพระองค์ ว่าจะสอนอย่างธรรมดาๆ อย่างนี้หรือ แม้แต่คำที่เราพูดบอกว่า ธรรม เราก็ยังไม่รู้จัก แต่ถ้าเราเข้าใจแล้ว เริ่มเห็น เริ่มรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มิฉะนั้นพระองค์ก็จะไม่ตรัสว่า ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นเรา ไม่ใช่ไปเห็นอย่างอื่นเลย เพราะฉะนั้นเมื่อเข้าใจธรรม เริ่มเห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้ฟัง ถ้าเราเริ่มอยากเห็น เริ่มเห็น เราจะรับรู้ได้จากตรงไหน
ท่านอาจารย์ พระพุทธเจ้าให้คนอื่นรู้ว่าพระองค์ เป็นพระพุทธเจ้าด้วยวิธีไหน ไม่ใช่บอกให้เขาไปปฏิบัติแน่ ใช่ไหม เพราะฉะนั้นคิดอีกที พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตรัสรู้แล้ว ให้คนอื่นได้รู้ว่า พระองค์เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยอย่างไร วิธีไหน ตรัสบอกกับปัญจวัคคีย์เลย เราเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ปัญจวัคคีย์เชื่อไหม
ผู้ฟัง ไม่เชื่อ
ท่านอาจารย์ แล้วเชื่อเมื่อไร รู้จักท่านพระอัญญาโกณฑัญญะหรือไม่ เป็นใคร
ผู้ฟัง พระอัญญาโกณฑัญญะ ก็เป็นพระสาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ท่านอาจารย์ เมื่อไร พระองค์ตรัสรู้แล้ว แล้วทำไมท่านพระอัญญาโกณฑัญญะรู้จักพระองค์ได้ ว่าพระองค์เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะพอเสด็จไปถึงที่นั่น เตรียมที่จะไม่ต้อนรับ เพราะฉะนั้นท่านอัญญาโกณฑัญญะ รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อไร เห็นหน้ากันอย่างนี้รู้ไหม ว่าเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้ฟัง ไม่รู้
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นรู้ว่าพระองค์เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อไร เหมือนยุคนี้สมัยนี้เลย ไม่รู้ความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะไม่รู้ว่าท่านพระอัญญาโกณฑัญญะ รู้ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อไร พระผู้มีพระภาคเสด็จไปที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เพื่ออะไร
ผู้ฟัง เพื่อไปแสดงพระธรรมเทศนา
ท่านอาจารย์ เห็นไหม ทำไมไปแสดงพระธรรมเทศนา ทำไม ใครไปไหนเขาก็ไปธุระ ไปโน่นไปนี่กัน แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จไปที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ไปพบพระปัญจวัคคีย์ เพื่ออะไร
ผู้ฟัง เพื่อไปเทศนาสั่งสอน
ท่านอาจารย์ เพราะว่าพระองค์ตรัสรู้แล้ว ถ้าพระองค์ไม่ทรงแสดงธรรม ที่พระองค์ทรงตรัสรู้แล้ว คนอื่นจะรู้ได้อย่างไร ถูกต้องไหม แม้แต่คำว่าธรรม ถ้าเราไม่พูดถึง จะรู้ไหมว่า ธรรมคืออะไร
ผู้ฟัง ไม่รู้
ท่านอาจารย์ แล้วพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร ก็ตรัสรู้สิ่งที่เป็นธรรม ที่มีจริงๆ นั่นแหละ ที่ลึกซึ้งอย่างยิ่ง โดยประการทั้งปวง ถึงความเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น ท่านพระอัญญาโกณฑัญญะรู้เมื่อได้ฟังพระธรรม แล้วก็ได้รู้ความจริง จะมีใครที่จะพูดคำ ซึ่งไม่เคยได้ยินมาก่อนเลย และก็เป็นคำจริงทุกคำ และผู้ที่สะสมปัญญามาแล้ว ก็สามารถที่จะเข้าใจได้
เพราะฉะนั้นเราวันนี้ จะเข้าใจเท่าท่านพระอัญญาโกณฑัญญะก็ไม่ได้ ถ้าไม่ได้สะสมมาที่จะ พอฟังแล้วก็สามารถที่จะรู้แจ้งปฏิปัตติธรรม ภาษาไทยใช้คำว่าปฏิบัติ แล้วก็ปฏิเวธ ประจักษ์แจ้งความจริง ตรงตามที่ได้ฟังด้วย นี่คือคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งสมบูรณ์ และงามพร้อม ทั้งในเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุด รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหรือยัง
ผู้ฟัง รู้จักแล้ว
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นรู้จักพระองค์ เท่าที่เข้าใจธรรม แต่ยังมีอีกมาก เพราะฉะนั้นท่านพระอัญญาโกณฑัญญะ ไม่ได้รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพียงรู้จักคำว่าธรรม แต่ได้ประจักษ์แจ้งความจริงของธรรม เป็นพระอริยบุคคล ดับกิเลส หายสงสัยหรือยัง
ผู้ฟัง หายแล้ว