วันเกิด

    อ.อรรณพ การมีน้ำใจ ที่ระลึกถึงคุณความดีกันในโอกาสต่างๆ เช่น วันเกิด ก็เป็นสิ่งที่ดีงาม แต่ไม่ควรเป็นไปด้วยความติดข้องอย่างมากมาย และก็ไม่จำเป็นต้องเจาะจง วันหนึ่งวันใด เพราะทุกวันก็ควรเป็นโอกาสของคุณความดีเพิ่มข้น โดย เฉพาะความเข้าใจถูกจากการฟังพระธรรม

    ท่านอาจารย์ ก่อนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะปรินิพพาน มีวันเกิดของพระองค์ที่จะประชุมสงฆ์หรือไม่ ไม่มีเลยใช่ไหม แต่ว่าเมื่อทรงดับขันธปรินิพพานแล้ว ชาวพุทธระลึกถึงพระคุณ ต่างคนก็ต่างฟังธรรม อบรมเจริญปัญญา แล้วแต่โอกาส แล้วแต่ๆ ละชีวิตจะเป็นไป แต่ว่าพอระลึกถึงวันสำคัญ ในการที่ได้มีคำสอน ชาวพุทธก็คิดว่าจะรวมกันร่วมกันระลึกถึง แต่นั่นก็เป็นเรื่องที่ว่า ต่างคนต่างทำก็ได้ เหมือนอย่างวันพระ ใครจะไปวัด ใครจะทำอะไรก็แล้วแต่ หรือวันที่ไม่ใช่วันพระ เราก็ยังฟังธรรมได้ เพราะว่าความดี ทำเมื่อไร ควรทำ เพราะว่าโอกาสที่จะทำดีหายาก เพราะว่าอาจจะจากโลกนี้ไปซะก่อนก็ได้

    ด้วยเหตุนี้ต่างคนก็ต่างคิดแต่ละแบบไป ก็เป็นสิ่งซึ่งแม้คิดก็เกิดขึ้น แล้วก็ดับไป เเล้วก็ไม่กลับมาอีก ประโยชน์จริงๆ ก็คือว่าเมื่อไรก็ตาม ในบรรดาสิ่งที่ประเสริฐทั้งหลาย สิ่งที่ประเสริฐทั้งหมดในสากลจักรวาล ไม่มีอะไรเทียบเท่ากับการได้เข้าใจพระธรรม คือคำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ดีแล้ว ทุกโอกาสเป็นโอกาสที่ดี แล้วแต่ว่าเราจะทำอะไรก็ต่างคนต่างทำ อย่างที่มูลนิธิเราก็มีวันพิเศษของเรา ซึ่งเรามีการสนทนาธรรมที่มูลนิธิทุกเสาร์ ทุกอาทิตย์ แต่วันพิเศษเพื่อน้อมระลึกถึงร่วมกัน ที่ว่าเหมือนการเตือน ต่างคนต่างเตือนกัน ให้ได้ฟังพระธรรม ได้เข้าใจยิ่งขึ้น เราก็ให้มีวันวิสาขบูชา แล้วเราก็มีการสนทนาธรรมในวันนั้นด้วย

    อ.อรรณพ ขออนุญาตเรื่องวันเกิดให้ชัดเจน ผมก็เหมือนกับคุณสัมพันธ์ คือไม่ได้สนใจวันเกิด แต่ว่าเราก็เข้าใจถึงความคิดของแต่ละคน แล้วก็มีความเอื้อเฟื้อเมตตาเขานะ อย่างเช่นบางทีเขาก็ทราบว่าเราเกิดวันนี้ มีน้ำจิตน้ำใจ บางทีพวกที่ทำงานก็เอาเค้กเอาอะไรมา ก็ขอบคุณเขาอะไรเขา เพราะว่าจะไม่ได้ปฏิเสธการที่เขามีน้ำใจ หรือในขณะที่เรารู้ว่า เขายังเห็นว่าวันเกิด ก็ยังเป็นวันที่เขาให้ความสำคัญอยู่ แล้วเขาก็ดีใจ ถ้าเราจะมีอะไรดีๆ ให้เขา หรือว่าสิ่งของบ้าง หรือว่าการปฏิสันถารบ้าง ในโอกาสที่เขายังคิดว่าเป็นวันเกิดก็ทำอยู่อาจารย์ แต่ว่าไม่ได้สนใจจริงๆ หรอกวันเกิด เขาจะมาให้เรา เราให้เขาก็เป็นน้ำใจกัน

    ท่านอาจารย์ ถ้าเราไม่เป็นคนดี เขาจะมาให้เราหรือไม่

    อ.อรรณพ ก็อนุโมทนาเขาที่เขาเห็น

    ท่านอาจารย์ ถ้าเราไม่ใช่คนดี

    อ.อรรณพ เขาก็ไม่ให้

    ท่านอาจารย์ เขาก็ไม่ให้ เราก็คิดถึงความดีของเขา ที่รู้ความดี แต่ว่าจริงๆ แล้ววันไหนก็ได้ โดยเฉพาะถ้าเป็นเรื่องโกลาหล ก็เลี่ยงเสียเลย ไม่ต้องมีวันเกิด เพราะว่าจะโกลาหล แต่ว่าถ้าเป็นการที่แต่ละคน ก็คิดถึงความดีของคนอื่น คุณพ่อ คุณแม่ พี่ ป้า น้า อา เพื่อนฝูง ญาติสนิท ก็กระทำได้ แต่ไม่ใช่เฉพาะวันเกิด นี้เป็นสิ่งซึ่งเตือนให้เราได้รู้ด้วย ว่าวันเกิดระลึกถึงวันที่เขาได้เกิดมามีอายุเท่านั้น เท่านี้แล้ว มีการที่จะคิดถึงเขา ด้วยประการใดๆ ก็ตาม ทำความดีก็ได้ แค่คิดถึงใคร ทำความดีวันนั้นให้เขา เขาก็เอาขนมเค้กมาให้เรา คิดว่านั่นก็คือทำดี

    อ.อรรณพ แต่ผมเข้าใจคุณสัมพันธ์นะ ว่าคุณสัมพันธ์ก็เห็นประโยชน์ที่ยิ่งกว่านั้น คือว่าถ้ารู้ว่าสิ่งใดเป็นประโยชน์จริงๆ แล้วเราก็คลายจากการที่จะยึดถือ แม้กระทั่งวันเดือนปีอย่างนี้ ก็เป็นการเจริญขึ้นของปัญญา แทนที่จะเป็นการแตกตื่นกันเรื่องวันเกิด

    ท่านอาจารย์ แล้วเราคงจำวันเกิดของเพื่อนสนิทเราไม่ได้ทุกคนหรอก คนไหนที่เราคุ้นเคย เราก็อาจจะแสดงความไมตรีระลึกถึง อวยพรวันเกิดเขาก็ได้ แต่ไม่ได้หมายความว่า จะต้องเป็นเรื่องที่เป็นพิเศษต่างหาก เพียงแต่ว่าแสดงความเป็นมิตร และก็มีน้ำใจ และก็ไม่ลืม แต่เราคงไม่สามารถที่จะกระทำได้กับทุกคน ใช่หรือไม่ คนไหนทำได้ก็ทำ ไม่ได้หมายความว่าไม่ควรทำ แต่ว่าอย่างที่คุณสัมพันธ์คิด ดิฉันก็คิดอย่างนั้น คือไม่ต้องไปจำว่าวันไหนวันเกิดหรืออะไร แต่อะไรวันสำคัญอะไร ก็เป็นวันธรรมดาแล้วก็หลีกเลี่ยง

    อ.อรรณพ โกลาหล

    ท่านอาจารย์ โกลาหล

    ผู้ฟัง คำว่าโกลาหลนี่คือเราไม่ได้คิด แต่ครอบครัว ถ้าลองวันนั้นแล้วผมติดธุระหรือว่ามันไม่ทำให้โกลาหลอย่างที่อาจารย์ว่า มันคงจะยุ่งเหมือนกันอยากให้เขาเข้าใจ ว่าจริงๆ มันเลื่อนไปสักวันนึงหรือว่ามันอะไรอย่างนั้นก็คง

    ท่านอาจารย์ ถูกต้อง

    ผู้ฟัง หรือว่าทำ ถ้าอยากจะโกลาหลก็ทำในสิ่งที่ถูกต้องอย่างจะจัดงานวันนี้ ถ้าเห็นด้วยก็เอา ถ้าวันเกิดแล้วเราสร้างประโยชน์ในลักษณะนั้น แต่ก็อยากจะให้เข้าใจว่าจริงๆ ทุกวันเราก็ทำได้ ไม่ได้ให้ความสำคัญเฉพาะวัน

    ท่านอาจารย์ ถูกต้อง หรือว่าบางคนก็อาจจะคิดว่าวันเกิด ขอสบายสักวันหนึ่ง นอนตื่นสายๆ ให้มีความสุข ทำทุกอย่างโดยที่ว่าไม่โกลาหล ทุกอย่างเป็นอนัตตา เพราะเหตุว่าไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใคร ความตายจะมาถึงเมื่อไรก็ได้ เกือบจะถึงวันเกิด แล้วตายก่อนไม่ได้ทำสิ่งที่เราคิดว่าจะทำในวันเกิด โอกาสที่จะทำอะไรที่เป็นความดีที่เป็นประโยชน์ ไม่รอ เมื่อไรทั้งสิ้นนั่นก็จะเป็นผู้ที่รู้คุณของประโยชน์ คือความดีจริงๆ ซึ่งหายากในการที่แต่ละขณะเป็นไปในทางอกุศลมากกว่าในทางกุศล

    คิดเล็กคิดน้อยมีหรือไม่ เป็นกุศลหรือไม่ เมื่อไรจะเลิกคิดเล็กคิดน้อย คิดให้ถูกต้องสักทีตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นกุศล เล็กๆ น้อยๆ ทั้งหมดในชีวิตประจำวันเป็นธรรม เราไม่ใช่ประมาทว่าธรรมต้องไปเปิดหนังสือ ตำรา แต่ว่าฟังแล้วชีวิตจริงๆ ของเราก็ยังเหมือนเดิม ยังไม่ถึงวันเกิดก็ละเสีย สิ่งที่ไม่ดีอย่าไปคอยจนกระทั่งถึงวันเกิด เพราะใครจะรู้ว่าจะถึงหรือไม่ถึง ทุกโอกาสเป็นโอกาสของการที่ ควรที่จะสะสมความดี ซึ่งความดีเหนืออื่นใดก็คือ ความเห็นถูกต้อง ความเข้าใจถูกต้อง ซึ่งมีเองไม่ได้ นอกจากการฟัง และการไตร่ตรองพระธรรม