การบูชา
อ.อรรณพ การบูชาพระรัตนตรัยมี ๒ ประการ คือ บูชาด้วยอามิส และการบูชาด้วยการปฏิบัติ คำถามว่าการบูชาด้วยการปฏิบัติ คืออย่างไร
ท่านอาจารย์ ทั้งหมดก็ต้องเข้าใจว่า ปฏิปัตติหรือปฏิบัติ คือ อะไร ถ้าไม่เข้าใจจะบูชาอย่างไร
อ.อรรณพ คือ เป็นการบูชาที่แท้จริงของการปฏิบัติ
ท่านอาจารย์ เข้าใจธรรมหรือเปล่า ในขณะที่เข้าใจ ก็คือ ปฏิบัติบูชา เพราะฉะนั้น การฟังธรรมไม่ใช่ไปทำอย่างอื่น ไม่ใช่ไปนั่งสมาธิ แต่เป็นหนทางที่จะทำให้เข้าใจสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏถึงปัญญาระดับขั้นปฏิปัตติ
อ.อรรณพ ในพระไตรปิฎก ท่านก็แสดงว่า จิตเป็นที่บูชา จิตจะเป็นที่บูชาพระรัตนตรัยที่แท้จริงอย่างไร
ท่านอาจารย์ จิตเกิดร่วมกับความไม่รู้ บูชาได้ไหม
อ.อรรณพ บูชาไม่ได้ เพราะเป็นอกุศล
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น ต้องไม่ลืมนะคะ พุทธะ คือ ความรู้ถูก ความเห็นถูก ความเข้าใจถูก เป็นปัญญา เพราะฉะนั้น ถ้ากล่าวคำว่าพระพุทธศาสนา หรืออะไรก็ตาม ต้องหมายความถึง ความรู้ที่ถูกต้อง ถ้าไม่ใช่ความรู้แล้วจะกล่าวว่าเป็นพุทธะได้อย่างไร พุทธศาสนา เป็นศาสนาที่ไม่รู้อะไรหรือคะ ขณะใดที่เข้าใจธรรม สิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้นะคะ ขณะนั้น รู้คุณของพระสัมมา สัมมพุทธเจ้าไหม
อ.อรรณพ รู้
ท่านอาจารย์ ถ้าไม่รู้คุณ จะบูชาได้ไหม
อ.อรรณพ ไม่ได้เลยครับ
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น เมื่อรู้คุณแล้ว ทุกอย่างที่กระทำ ก็กระทำด้วยการที่จะเป็นไป เพื่อที่จะดำรงพระศาสนา ก็เป็นการบูชาคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น ความเข้าใจของทุกคน ที่ตรงตามพระธรรมวินัย ก็เป็นการที่บูชาคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
อ.อรรณพ วันสำคัญทางพุทธศาสนา จะสำคัญจริงๆ กับพวกเราได้อย่างไร
ท่านอาจารย์ ทั้งหมดเพราะระลึกถึงคุณ ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า บอกว่าเป็นวันสำคัญ แต่ว่าไม่รู้คุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย เป็นวันสำคัญ สำคัญอย่างไร
อ.อรรณพ สำคัญว่าได้เป็นวันหยุด สำคัญว่าได้ไปวัดไปทำบุญ สำคัญว่าได้ไปเวียนเทียน สำคัญว่าได้ไปนั่งสมาธิ สำคัญว่าได้สวดมนต์ แล้วอย่างนั้นจะเป็นความสำคัญ
ท่านอาจารย์ แม้แต่ที่ไม่รู้จักธรรมเลยนะคะ เเล้วก็อามิสบูชา บูชาด้วยดอกไม้ธูปเทียน โดยไม่เข้าใจเลย บูชาอะไร ถามแล้วตอบได้ไหม พอไหมคะบูชาด้วยอามิส รู้คุณแล้วก็บูชาเพียงแค่ดอกไม้ พอไหม