การเข้าใจธรรมข้ามขั้น

สุรีย์ ท่านอาจารย์สอนนิดหนึ่งเรื่องฆ่าสัตว์ อันนี้ถึงต้องเรียนสภาพจิตก่อนว่าเป็นอย่างไร เขาเกิดขึ้นแล้ว เป็นอย่างไรคือเป็นอย่างนั้น จะจริงหรือไม่จริง เขาก็เกิดแล้ว จะรู้หรือไม่รู้ เขาก็เกิดแล้ว อันนี้เพราะในขณะจิตนั้นเราไม่รู้ ต้องฝึกให้รู้ตรงขณะจิตนั้นด้วย

สุ. ข้อที่น่าคิดอย่างหนึ่ง คือ สามารถรู้องค์ของปาณาติบาตว่า สำเร็จลงได้เพราะเจตนา เพราะรู้ว่าสัตว์มีชีวิตเป็นต้น แต่ไม่รู้จักจิต จึงไม่รู้ว่า แม้ขณะนั้นเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล

นี่ก็แสดงให้เห็นถึงการข้ามขั้นของการที่จะเข้าใจธรรม ถ้าไม่มีการเข้าใจธรรมตามลำดับขั้น แม้ว่าจะรู้เรื่องอื่น ก็ยังคงเป็นที่สงสัย และไม่สามารถจะตัดสินได้ เพราะว่าเหมือนกับว่าเราไม่มีเจตนา แต่ฆ่า อันนี้ก็แสดงให้เห็นว่า ถ้าศึกษาโดยละเอียดขึ้น ก็จะเข้าใจขึ้น

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 248