จารีตชาวพุทธ

อ.คำปั่น คำสอนทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อให้โลกซึ่งมืดด้วยความไม่รู้ ได้เข้าใจความจริงทั้งหมดทุกอย่างที่พระองค์ได้ทรงตรัสรู้แล้ว เพราะฉะนั้น ทุกคำของพระองค์สำหรับศึกษา สำหรับฟังด้วยความเคารพอย่างยิ่ง เพราะลึกซึ้ง ต้องเข้าใจให้ถูกต้อง ไม่คลาดเคลื่อน

ท่านอาจารย์ นี่คือจารีตประเพณีหรือเปล่า เพราะเราใช้คำนี้มาโดยตลอด ประพฤติตามๆ กันมาโดยตลอดแต่ไม่เข้าใจว่า จาริตฺต หรือจริยะ คือความประพฤติที่สมควร เพราะฉะนั้น เมื่อเป็นผู้ที่ได้ฟังธรรม กล่าวว่าไม่มีใครที่จะประเสริฐเลิศที่สุดที่จะเป็นที่พึ่งได้เท่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นี่คือคำกล่าว แต่จริยะ จาริตฺต จารีตที่ควรประพฤติ คือ ต้องฟังให้เข้าใจ ไม่ใช่ปล่อยปละละเลยทิ้งไป จนเป็นประเพณีที่ทำสืบๆ ต่อมาของชาวพุทธคือฟังพระธรรมเพื่อเข้าใจ ไม่ใช่ทำอย่างอื่นเลย ถ้าทำอย่างอื่นจะไม่ใช่จารีตประเพณีของชาวพุทธหรือผู้ที่มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่ง เพราะฉะนั้น ถ้ากล่าวว่ามีพระสัมมาทรงเจ้าเป็นที่พึ่งแล้ว จะกระทำอย่างไร ไม่มีอย่างอื่นเลยนอกจากศึกษาพระธรรมแล้วเข้าใจขึ้น ไม่ละเลย สืบต่อประพฤติปฏิบัติตามๆ กันมาจนเป็นจารีตประเพณีของชาวพุทธ นอกจากนี้อย่างอื่นไม่ใช่