ความเข้าใจธรรมจะทำให้เกิดปัญญาหลายระดับ
ผู้ฟัง คือด้วยอาชีพของผม ผมเป็นนายหน้าในการค้าหลักทรัพย์ จะต้องมีคนมาซื้อขายหลักทรัพย์เพื่อเก็งกำไร ก็คล้ายๆ การพนัน ผมอยากจะถามอาจารย์ว่า ผมจะมีบาป จะเป็นอกุศล จะไม่ดีหรือเปล่าครับ
สุ. คนที่ไม่ได้ขายหลักทรัพย์มีอกุศลหรือเปล่า
ผู้ฟัง ปุถุชนก็มีอกุศล
สุ. ก็เป็นของธรรมดา อกุศลต้องเกิดเมื่อมีเหตุปัจจัยค่ะ แต่ไม่ใช่กายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต วาจาทุจริต ไม่ว่าไม่มีอาชีพเลย หรือมีอาชีพใดๆ ก็เป็นวาจาทุจริตได้ หรือไม่เกี่ยวกับอาชีพเลย ก็ยังเป็นวาจาทุจริตได้
เพราะฉะนั้นก็รู้ว่า วาจาทุจริตคืออะไร ขณะใดที่เว้น ขณะนั้นเป็นกุศล
ผู้ฟัง อย่างนี้หมายความว่า ถ้าผมให้ข้อมูลลูกค้าตามความเป็นจริง ให้ลูกค้าตัดสินใจเอง อันนี้ผมไม่เกี่ยว ...
สุ. รื่องการซื้อขาย ถ้าผิดกฎหมายก็ถูกจับไปหมดแล้ว ถ้าเป็นทุจริต เขาไม่ปล่อยให้ทำหรอกค่ะ แต่ว่าก็มีหลายอาชีพซึ่งไม่สุจริต แต่ก็ไม่ถูกจับ เลี้ยงปลา เป็นต้น
ผู้ฟัง แต่อาชีพของผมไม่เข้าข่ายที่พระพุทธองค์ไม่ทรงแนะนำให้ทำ เช่น ค้าสัตว์ ค้าอาวุธอย่างนี้
สุ. ก็ไม่ได้ค้าอาวุธอย่างนี้
ผู้ฟัง คือไม่เกี่ยวกันใช่ไหมครับ
สุ. จริงๆ แล้วแต่ละคนรู้สึกจะมีปัญหาในชีวิต และในเรื่องความเป็นอยู่ ในเรื่องการอาชีพ แต่จริงๆ แล้วความเข้าใจธรรมจะทำให้ปัญญาในขณะนั้นเป็นปัญญาระดับไหน ระดับที่จะเว้นห่างจากอาชีพที่เป็นทุจริตจริงๆ หรือเป็นปัญญาระดับที่รู้ว่า ไม่ใช่ทุจริต แต่ว่าขณะนั้นจิตใจเป็นอย่างไร ก็เป็นเรื่องของแต่ละอาชีพ แต่ความจริงท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐีท่านเป็นพ่อค้า และวิสาขามิคารมารดาก็เป็นนักธุรกิจ ใช้คำว่า นักธุรกิจสำหรับในสมัยนี้ แต่สำหรับสมัยก่อน ท่านก็ค้าขาย ท่านก็ยังคงมีอาชีพอยู่ แต่ว่ามีสัมมาวาจา มีคำพูดชอบ มีการงานชอบ ก็เป็นอาชีพหนึ่งค่ะ
ที่มา ...