ละความไม่รู้ ละความเห็นผิด ละความติดข้อง
ด้วยเหตุนี้การฟังธรรม ก็ต้องรู้จุดประสงค์ว่า เพื่อละความไม่รู้ และละความติดข้อง เพราะเหตุว่าถ้าไม่ฟังธรรม จะไม่รู้เลยว่า ไม่รู้อะไรมากแค่ไหน ทางตา ไม่เคยรู้เลย หรือเมื่อวานนี้ที่เราพูดถึงเรื่องดิน ใครรู้จักดิน เห็นไหมคะ รู้จักเผินๆ รู้ว่าดินที่เราเหยียบ หรือที่เราปลูกต้นไม้ นั่นไม่ใช่การที่เรารู้จักดิน แต่ว่ามีการจำ หรือมีการใช้ชื่อเท่านั้นเอง แต่สภาพธรรมที่จะรู้ได้ว่า เป็นจริงอย่างนั้น ด้วยการประจักษ์แจ้งความจริงถึงที่สุด ด้วยพระปัญญาคุณของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
เพราะฉะนั้นการศึกษาธรรม คือ ให้ผู้ที่ได้สดับได้ฟัง เกิดปัญญาของตนเอง พิจารณา ไตร่ตรองเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังมี ไม่ใช่ให้ไปทำอย่างอื่น หรือหวังอย่างอื่น หรือโดยไม่รู้อะไรเลย ก็จะไปเป็นพระอริยบุคคล ซึ่งความจริงที่กล่าวย้ำอยู่เสมอ ก็คือว่า หนทางของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นคำสอน เป็นหนทางเดียว คือ ละ ละตั้งแต่สิ่งที่ไม่ดี อกุศลทั้งหลาย ละความติดข้อง
แค่ฟังนี่ก็รู้แล้วว่า ต้องต่างจากคำสอนอื่น ตรงกันข้าม มีคำสอนที่ไหนบ้างที่ให้ละความติดข้อง มีแต่ให้เพิ่มความติดข้อง ให้ทำอย่างนี้ จะได้อย่างนั้น แต่ไม่รู้เลยว่า โทษของความไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรมอย่างหนึ่ง แล้วยังมีความติดข้องด้วยความไม่รู้อีก
เพราะฉะนั้นกว่าจะถึงเวลาที่โลภะจะเปิดโอกาส หรือปล่อยโอกาสให้มีความเข้าใจถูกจากขั้นฟัง ก็ยาก เห็นไหมคะ เราอยู่ในความติดทั้งวัน นานแสนนาน ตลอดในสังสารวัฏฏ์ ที่ไม่ได้ฟังพระธรรมมากเท่าไร เพราะฉะนั้นสะสมมาที่จะเห็นประโยชน์ที่จะฟังไหม บางกาลฟังได้ แต่บางกาล โลภะก็ครอบงำ นี่คือครอบงำด้วยความติด แล้วแต่ว่าจะติดในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ ในเรื่องราว ในความสนุกสนาน ในวงศาคณาญาติ ในอะไรก็แล้วแต่ โลภะทั้งนั้น ซึ่งถ้าไม่ละ ไม่มีทางที่จะออกจากสังสารวัฏฏ์ ที่จะหมดกิเลสได้ เป็นไปไม่ได้เลย ที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรมก็เป็นไปไม่ได้
นอกจากความติดแล้ว ยังมีความยึดถือผิด เพราะความไม่รู้หนทาง และไม่รู้จักธรรมจริงๆ เพียงฟังเผินๆ แล้วก็คิดว่า เข้าใจว่า มีจิตกี่ประเภท มีเจตสิกเท่าไร แต่ไม่รู้เลยว่า ปัญญาจะรู้ลักษณะของสิ่งที่กล่าวถึง ในขณะที่สิ่งนั้นมีจริงๆ และกำลังปรากฏ ไม่เคยขาดไปเลยสักอย่างเดียว
เพราะฉะนั้นก็เลยไม่เคยเข้าใจว่า การศึกษาปริยัติ คือ การศึกษาให้เกิดความเห็นถูก ความเข้าใจถูกในสิ่งที่มี เพื่อละความเห็นผิด และละการยึดถือด้วย แต่ลองคิดดู เมื่อไรบ้าง ที่โลภะให้โอกาส
ที่มา ...