ถ้าเข้าใจสิ่งที่ปรากฏทางตาจริงๆ จะเริ่มคลายการยึดถือ
ผู้ฟัง ฟังดูแล้วเหมือนจุดประสงค์ที่มาศึกษานี้ คือ ละความเป็นตัวตน ให้เข้าใจว่า เดี๋ยวนี้ไม่มีตัวตน แต่เรายังเข้าใจผิด ก็ยังต้องมีตัวตนอยู่ ก็แน่นอน เมื่อยังไม่ได้ละ ก็ยังมีอยู่ เพราะฉะนั้นเรียนเข้าไปถึงความไม่มีตัวตน ทีนี้ถ้าไม่ใช่ความไม่มีตัวตนแล้ว จะเป็นอะไรในแต่ละขณะ อย่างนั้นหรือคะ
สุ. ค่ะ ศึกษาให้เห็นถูก เข้าใจถูก เพราะฉะนั้นก่อนศึกษา เห็นถูกหรือเปล่า เข้าใจถูกหรือเปล่า ก็ไม่รู้ตัวเลย เพราะฉะนั้นการศึกษาพระธรรมทั้งหมดเพื่อให้มีความเข้าใจถูก ความเห็นถูก ซึ่งเป็นปัญญานั่นเองค่ะ เป็นเรื่องของปัญญาที่สามารถเข้าใจสิ่งที่มีจริงตามปกติในขณะนี้ ได้ถูกต้องว่า ไม่มีเรา
ผู้ฟัง เข้าใจค่ะ ทีนี้ถ้าไม่มีเรา ก็มีสิ่งที่ปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ดิฉันก็แปลกใจอยู่ตรงที่ว่า พระพุทธองค์ท่านก็เน้นทางตา ทางหู มาก่อน แล้วทางจมูกกับลิ้น มันมีความรู้สึกเหมือนกับว่า ผลของกรรมทุกคนเหมือนกับจะได้รับสิ่งที่ปรากฏทางตามากกว่าทางจมูกหรือทางลิ้น อะไรทำนองนั้น นี่คิดไปค่ะ
สุ. ค่ะ คือ คิดเพื่ออะไรคะ
ผู้ฟัง มันแปลกใจค่ะ
สุ. จะมีการคิดอย่างนี้ แต่ถ้าฟังธรรมเพื่อเข้าใจธรรมจริงๆ ไม่ต้องเอาความคิดของเรามาใส่ มาปน มายุ่งเหยิง คิดโน่นคิดนี่ทำไม ในเมื่อยังไม่ได้เข้าใจลักษณะของสิ่งที่กำลังปรากฏว่า เป็นธรรม ก็ฟังเพื่อให้เข้าใจถูกต้องว่า ไม่มีตัวตน ไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล มีแต่สภาพธรรมแต่ละอย่าง จนกว่าขณะนี้เริ่มเข้าใจลักษณะของคำที่พระไตรปิฎกใช้คำว่า “รูปารัมมณะ” หรือ “รูปารมณ์” หมายความถึงสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา เข้าใจจริงๆ เมื่อไร เมื่อนั้นก็คือผลของการฟัง และเริ่มคลายการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตน เป็นสัตว์ เป็นบุคคลทีละเล็กทีละน้อย
ผู้ฟัง ถ้าอย่างนั้นคำถามบางทีก็ไม่ได้ทำให้เข้าใจถึงสภาพธรรม แต่ดูเหมือนคำถามที่สงสัย และห่างไกลออกไปจากขณะนี้อีก
สุ. ค่ะ เป็นคำถามในเรื่องความคิดของตัวเอง แต่ไม่ใช่เป็นการฟังอะไร ก็เข้าใจถูกต้องเพิ่มขึ้นในสิ่งที่กำลังได้ยินได้ฟัง
ผู้ฟัง เพราะฉะนั้นเวลาฟังก็เหมือนกับควรจะน้อมมาที่พระองค์ท่านตรัสรู้ตรงนั้น ไม่ใช่ไปเอาความคิดของเรา และสงสัยโน่นสงสัยนี่อะไรต่างๆ ใช่ไหมคะ
สุ. ค่ะ ฟังอะไร ประโยชน์คือเข้าใจสิ่งกำลังฟัง
ใครไม่อยากจะมีพื้นฐานพระอภิธรรมบ้างคะ หรือใครไม่ชอบพื้นฐานพระอภิธรรม ชอบคำเยอะๆ ดูเหมือนไม่ใช่พื้นฐานเลย โพชฌงค์ อริยสัจ ๔ ปฏิจจสมุปปาท แต่ให้รู้ว่า ฟังอย่างไรก็ไม่รู้เรื่องค่ะ เพราะเหตุว่าไม่มีพื้นฐานจริงๆ ที่จะเข้าใจธรรมในขณะนี้
ผู้ฟัง ค่ะ ก็เรียนให้ท่านอาจารย์ทราบก่อนที่จะมาเข้าใจเรื่องสภาพธรรม ก็รู้สึกจะไขว่คว้าที่จะเข้าใจธรรมประเภทนั้น ที่ใหญ่ๆ โตๆ รู้สึกโก้เหลือเกิน ที่ได้รู้คำที่แปลกๆ
ที่มา ...