จะอยู่ที่ไหนลมหายใจก็มีตลอดเวลา

ท่านอาจารย์ ยังมีข้อสงสัยไหม ลมหายใจก็มีตลอดเวลา ไม่ทราบว่า ยังไม่ได้เป็นเครื่องระลึกหรือเป็นเครื่องระลึกในลักษณะของสถมหรือในลักษณะของสติปัฏฐาน

ผู้ฟัง คำว่า กาย หายใจเข้าหรือหายใจออกยาวก็รู้ หายใจออกสั้นก็รู้ นี่คือคำว่า กาย ใช่ไหม เมื่อเราทราบแล้วว่า นี้เป็นกาย ถ้าเราจะอยู่ในป่า ราวป่า โคนไม้ หรือเรือนว่างก็ดี เมื่อเข้าใจในความหมายนี้แล้วจะเรียกว่า อานาปานสติได้ไหม

ท่านอาจารย์ อานาปานสติ คือ การระลึกรู้ลักษณะที่ลมหายใจ

ผู้ฟัง เมื่อผู้ปฏิบัติรู้แล้วว่า หายใจเข้าหายใจออกก็มีสติกำหนดรู้อยู่ ที่นี้เมื่อจะทำอย่างนี้ เราจะอยู่ในโคนไม้ก็ได้ จะอยู่ในเรือนว่าง หรืออยู่ในศาลาที่ไหนก็แล้วแต่ อย่างนี้เมื่อมีสติกำหนดรู้ในลมหายใจเข้าหายใจออกจะเรียกว่า อานาปานสติได้ไหม

ท่านอาจารย์ ถ้าเป็นสติที่ระลึกที่ลมหายใจก็เป็นอานาปานสติทั้งนั้น ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน ถ้ารู้ ถ้าไม่รู้ก็ไม่ใช่อานาปานสติ