จรดกระดูกแม้ข้อความสั้นๆ

บางคนก็อาจจะคิดว่าเพียงการศึกษาพระอภิธรรม รู้เรื่องราวของพระอภิธรรมก็พอ แต่มีความเห็นผิดในการอบรมเจริญสติปัฏฐานได้

นี่แสดงให้เห็นว่าเพียงเรื่องราว หรือว่าจำนวน หรือตัวเลข ไม่สามารถที่จะทำให้เข้าใจลักษณะสภาพธรรมจริงๆ ถ้าเป็นความเข้าใจที่ถูกต้องอย่างที่ทรงแสดงไว้ว่าจรดกระดูก แม้แต่ข้อความสั้นๆ เช่นธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา เป็นธรรม ไม่ใช่เรา ไม่ใช่อัตตา ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใคร แล้วไม่มีเจ้าของด้วย

ถ้าศึกษาจริงๆ เข้าใจจริงๆ ก็จะทำให้รู้ว่า การอบรมเจริญปัญญารู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏได้ถูกต้องตามความเป็นจริง ในลักษณะซึ่งไม่ใช่ตัวตน ลักษณะซึ่งเป็นนามธรรมมีจริงๆ ลักษณะที่เป็นรูปธรรมก็มีจริงๆ ในขณะนี้

เพราะฉะนั้นนี่คือปัญญา ทำให้ผู้นั้นไม่เข้าใจผิด ไม่เห็นผิด เพราะว่าบางท่านอาจจะมีความรู้เรื่องจำนวนและตัวเลข แต่ว่าขณะนี้เข้าใจว่า อบรมเจริญปัญญาไม่ได้ ถ้าเป็นอย่างนั้นก็จะไม่ตรงกับพุทธพจน์ที่ว่า สติเป็นประโยชน์ในที่ทั้งปวง แล้วสติที่เป็นประโยชน์ในที่ทั้งปวง ประโยชน์ของสติสูงสุดก็คือสติปัฏฐาน ที่สามารถจะระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงๆ เพราะเหตุว่าถ้าสติไม่เกิด ไม่ระลึก ปัญญาไม่สามารถจะรู้ แม้ว่าสภาพธรรมกำลังเผชิญหน้า กำลังปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ และทุกคนก็ทราบว่าจิตเกิดขึ้นดำรงอยู่เพียงชั่ว ๑ ขณะสั้นๆ แล้วก็ดับ