อรรถกถาที่แปลโดยพระพุทธโฆษาจารย์

สำหรับข้อความในอรรถกถา โดยมากก็อธิบายสูตรต่างๆ ซึ่งอรรถกถารุ่นแรกมีในสมัยของพระมหินทเถระ แต่ว่าเมื่อท่านพระพุทธโฆษาจารย์ซึ่งอยู่ในสมัยหลังปรินิพพานประมาณ ๙๐๐ หรือ ๑,๐๐๐ ปีได้ไปแปลอรรถกถารุ่นพระมหินทเถระ ซึ่งเป็นรุ่นแรกก่อนสมัยของพระเจ้าทุฏฐคามินี พระพุทธโฆษาจารย์เมื่อแปลแล้วท่านก็ได้เรียบเรียงคัมภีร์ต่างๆ เป็นภาษามคธ แทนที่คัมภีร์ภาษาสิงหล

เพราะฉะนั้นจึงมีเรื่องหลังพระมหินทเถระ แต่ก็ต้องถือว่าเป็นอรรถกถาในสมัยโน้น ไม่ใช่ในสมัยนี้ เพราะเหตุว่าได้อธิบายตามแนวของอรรถกถาของพระมหินทเถระทั้งนั้น เพียงแต่ว่ามีตัวอย่างเรื่องราวในสมัยนั้นประกอบ แต่เป็นเรื่องราวก่อนสมัยของพระพุทธโฆษาจารย์