อโหสิกรรมเป็นปัจจัยให้ปฏิสนธิเมื่อครบองค์

ผู้ฟัง อย่างในอรรถกถาที่ว่า อโหสิกรรม คือ กรรมที่ได้กระทำแล้ว ก็ย่อมได้รับผลต่อไปแน่ ถ้าเผื่อว่าเขาจะจุติ เขาเกิดระลึกถึงกรรมนี้ขึ้นมาได้ ก็นำปฏิสนธิได้หรือคะ

ท่านอาจารย์ แล้วแต่ว่าจะครบองค์หรือเปล่า ถ้าครบองค์ก็เป็นปัจจัยให้ปฏิสนธิได้ ท่านผู้ฟังเคยโกรธไหมคะ เวลาโกรธ เคยคิดอะไรในใจไหม ถ้ายังไม่แสดงออกมาทางวาจา อาจจะเป็นเพียงแค่คิดในใจ แต่ก็เป็นสิ่งที่ไม่น่าคิดเลย ถูกไหมคะ ทุกคนน่ะค่ะ แต่ว่าเป็นการล่วงออกมาถึงขั้นกรรมที่ครบองค์ทางกาย ทางวาจาหรือเปล่า เด็กๆ ก็โกรธ ผู้ใหญ่ก็โกรธ ผู้ที่สูงอายุก็โกรธ เด็กโกรธ และเด็กอาจจะแสดงกิริยาอาการด้วยความไม่รู้ เด็กอาจจะตีต่อยหรือทำร้ายสัตว์ เบียดเบียนสัตว์ก็ได้ ด้วยความไม่รู้ว่า ขณะนั้นเป็นอกุศลกรรม ผู้ใหญ่รู้ไหม บางท่านรู้ บางท่านไม่รู้ แล้วเป็นกรรมไหมคะ ผู้ที่ไม่รู้แต่ทำแล้ว เป็นกรรมไหมคะ เป็น ผู้ที่รู้แล้วทำ เป็นกรรมไหมคะ ก็เป็นทั้งนั้น

เพราะฉะนั้นจะด้วยความไม่รู้หรือด้วยความรู้ แต่ว่ากายกรรมหรือวจีกรรมย่อมเกิดเพราะกุศลจิต และอกุศลจิต