พอใจ ไม่พอใจ เฉยๆ เป็นชวนจิตทั้งหมด
ทรง. ทุกวันนี้ที่เราเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรสถูกต้องสัมผัสนี้ เกิดความรู้ว่าเห็นโต๊ะ เห็นเก้าอี้ มีความพอใจไม่พอใจนั้นเป็นชวนจิตทั้งหมดหรือครับ
ท่านอาจารย์ ขณะที่มีความรู้ต้องเป็นชวนจิตแน่นอน ขณะที่พอใจ หรือไม่พอใจ หรือเฉย ๆ จะเป็นโลภมูลจิตก็ดี หรือโทสมูลจิตหรือโมหมูลจิตก็ดี หรือมหากุศลจิต กามาวจรกุศลจิตก็ดี ขณะนั้นเป็นชวนจิตทั้งหมด
ทรง. แล้วเมื่อเราเห็นแล้ว เกิดความพอใจไม่พอใจนี้ จะรู้ได้หรือเปล่าว่า ที่เป็นพอใจหรือไม่พอใจเป็นปัญจทวารวิถี หรือมโนทวารวิถี
ท่านอาจารย์ ถ้ามโนทวารวิถีไม่ปรากฏขณะนั้นจะไม่รู้ว่าเป็นมโนทวารวิถี มีมโนทวารวิถีเกิดต่อจากปัญจทวารวิถีทุกครั้งเห็นครั้งหนึ่ง จะมีแต่ปัญจทวารวิถีจิตเกิดเท่านั้นไม่ได้ได้ยินครั้งหนึ่งจะมีแต่โสตทวารวิถีจิตเกิดเท่านั้นไม่ได้
เมื่อปัญจทวารวิถีจิตดับไปหมดแล้ว ภวังคจิตเกิดต่อ แล้วมโนทวารวิถีจิตเกิดต่อทุกครั้ง ไม่ว่าจะเป็นทางตาทางหูทางจมูก ทางลิ้นทางกาย