กิจของจิต กับ ชาติของจิต

คุณอุไรวรรณ การที่จะศึกษาธรรม ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาเรื่องพระสูตรหรือพระวินัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าการศึกษาพระสูตร หรือการอ่านพระสูตร ถ้ามีพื้นฐานพระอภิธรรม เราจะเข้าใจพระสูตรนั้นยิ่งขึ้น แทนที่จะหลงผิดไปตามข้อความในพระสูตร ซึ่งบางครั้งก็ทำให้เราเข้าใจสับสน สำหรับพื้นฐานพระอภิธรรม หรือพื้นฐานปรมัตถธรรม ปรมัตถธรรม นั้น แบ่งเป็น ๔ มี จิต เจตสิก รูป และนิพพาน เรากำลังเริ่มต้นที่จิต จิตนั้นมีชาติ การเกิดของจิต หรือชาติ จิตนั้นมี ๔ ชาติ คือ ชาติกุศล ชาติอกุศล ชาติวิบาก และ ชาติกิริยา สำหรับ ภูมิของจิต มี ๔ ภูมิ คือ กามาวจรภูมิ รูปาวจรภูมิ อรูปาวจรภูมิ และโลกุตรภูมิ และยังมีจิตที่ประกอบด้วยเหตุ สภาพธรรมที่เป็นเหตุ และ นเหตุ และจิตที่เป็นอเหตุกะ และสเหตุกะ

นอกจากนั้นก็ได้สนทนากันถึงเรื่องวิถีจิต จิตแบ่งเป็นประเภทใหญ่ๆ ๒ ประเภท คือจิตที่เป็นวิถีจิต และจิตที่ไม่ใช่วิถีจิต สำหรับ จิตที่ไม่ใช่วิถีจิต นั้น ก็เริ่มตั้งแต่เกิดเลย คือ ปฏิสนธิจิต แล้วก็ ภวังคจิต เป็นจิตที่สืบต่อภพชาติ หลังจากที่ปฏิสนธิจิตดับไปแล้ว และจิตดวงสุดท้ายแต่ละภพ แต่ละชาติ ก็คือ จุติจิต นอกจากจิต ๓ ดวงนี้แล้ว เป็นวิถีจิตทั้งสิ้น เป็นวิถีจิตทั้ง ๖ ทวาร ไม่ว่าจะเป็นทางทวาร ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย และทางใจ