อดทนที่จะไม่ตามใจที่อยาก

อดทนต่อการที่จะไม่แสวงหาสิ่งซึ่งไม่ใช่สภาพธรรมที่กำลังปรากฏ โดยระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ เพราะว่าใจอยากที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรม อยากที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรม อยากที่จะประจักษ์การเกิดดับของสภาพธรรม พยายามหาวิธีนานาประการ แต่ว่าหนทางเดียววิธีเดียวคือว่า ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ขณะนี้สภาพธรรมใดกำลังปรากฏ

เพราะฉะนั้นขณะนี้ระลึกแล้วยังไม่รู้ชัด แต่ว่าเพียงแต่เข้าใจว่า นี่เป็นหนทาง นี่เป็นสภาพธรรมที่ปัญญาจะต้องรู้ เพราะฉะนั้นระหว่างที่กำลังระลึกจะเห็นได้ว่า อาจจะมีความอยากหรือความต้องการอย่างอื่น ซึ่งผู้นั้นจะต้องมีปัญญาที่จะรู้ว่า ไม่ใช่อย่างนั้น จะต้องเป็นการที่จะอดทน หมายความว่าไม่ใช่เพียงเพียรสั้นๆ ชั่วครั้งชั่วคราว แต่นานแสนนาน เพราะเหตุว่าเป็นเรื่องของกาลเวลาจริงๆ กว่าจะสละความเป็นตัวตน ออกจากสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ

เพราะฉะนั้นวิปัสสนาญาณ การรู้ลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริงจึงมีหลายระดับ ขณะนี้นามธรรมมี รูปธรรมก็กำลังปรากฏ แล้วความรู้ขณะนี้ระดับไหนที่จะเข้าใจลักษณะของนามธรรม ธาตุรู้ กับสิ่งที่กำลังปรากฎ โดยการที่เป็นสภาพธรรมจริงๆ

นี่เพียงขั้นที่เข้าใจว่าจะต้องอบรม แต่ว่าแม้ว่าสภาพธรรมนั้นจะปรากฏกับปัญญาระดับหนึ่ง ซึ่งสามารถที่จะประจักษ์ลักษณะของสภาพธรรมนั้นแล้ว ก็จะเห็นได้ว่าเยื่อใยความต้องการความติดข้องในสภาพธรรมนั้นยังมีอีกมาก เพราะฉะนั้นก็จะต้องมีความอดทนต่อไป คือไม่ใช่เพียรนิดหน่อยหรือเพียรเดี๋ยวเดียว