ประโยชน์ของการเรียนปรมัตถธรรม
อ.ประเชิญ ช่วงศึกษาธรรมใหม่ๆ หรือในช่วงต้นๆ ก็จะรู้สึกว่าการเรียน ปรมัตถธรรม ที่ปรากฏทาง ตา หู จมูก ลิ้นกาย ใจ เหมือนกับว่าไม่มีประโยชน์ รู้สึกอย่างนั้นจริงๆ ว่ารู้เป็นเพียงตัวเลข เท่านั้นเอง สู้ไปเพ่งโครงกระดูก ไปดูคนแก่ ที่ทำให้สลดใจ คนป่วย หรือออกบวช ไปธุดงค์ ไปอยู่ป่าช้า ดูสงบดี ดูขัดเกลา ดูน่าจะรู้ได้จริงๆ ซึ่งก็น่าจะทำอย่างนั้น แต่ก็จริงๆ แล้วไม่ว่าจะไปที่ไหน ก็ไม่พ้นตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ อยู่ดี ซึ่งการที่จะตรัสรู้ธรรม ก็ไม่พ้นจาก ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ที่ได้ชื่อว่า ขันธ์ ธาตุ อายตนะหรือสัจจะ อริยสัจจะ ก็ไม่พ้นสิ่งเหล่านี้ เพราะฉะนั้นเราต้องรู้ ว่าที่เราไม่รู้หรือที่เราติด ก็คือติดสิ่งเหล่านี้ นั่นเอง ต้องเรียน ต้องรู้สิ่งเหล่านี้ ซึ่งจะไปทำสิ่งต่างๆ ที่ไม่ใช่อัธยาศัยจริงๆ คือหลายท่านก็คิดว่า วันๆ อยู่ในบ้านก็ดี อยู่ในวงสังคม รู้สึกจะวุ่นวาย ไม่สงบเลย ถ้าไปปลีกวิเวก ไปอยู่ในสถานที่สงบสงัด ไปเพ่งโครงกระดูก กิเลสน่าจะหมดเลย ก็เลยอยากจะไปอย่างนั้น แล้วนั่นจริงๆ แล้วไม่ใช่อัธยาศัยที่แท้จริง แล้วก็ไม่ใช่หนทางที่จะรู้จริงๆ เพราะว่าไปทำโดยปราศจากความเข้าใจ ปราศจากความรู้ ก็ทำไปด้วยความเป็นตัว เป็นตน ปัญญาก็ไม่เกิด ความสงบก็ไม่เกิด ก็มีแต่ความอยาก ความต้องการที่จะต้องการที่จะรู้ ก็รู้ไม่ได้ เพราะว่าสิ่งที่มีจริงๆ ที่ปรากฏอยู่ยังไม่รู้ แล้วจะไปรู้สัจจะ ที่เป็นอริยสัจจะได้อย่างไร เพราะฉะนั้นสิ่งเหล่านี้ก็สำคัญ คือถ้าเราใจร้อนอยากจะรู้ ที่พระอริยะท่านรู้ ซึ่งท่านได้อบรมมาแล้ว เราก็จะไปรู้แบบท่านก็ยังไม่ได้ เพราะว่าเรายังอบรมมาน้อย หรือว่ากำลังเพิ่งเริ่มอบรม ก็ยังรู้ถึงจุดนั้นไม่ได้ ท่านอาจารย์ก็ได้กล่าวว่าต้องใช้เวลา
กรรมเป็นตัวเป็นตน หรือที่เรายึดถืออยู่ในชีวิตจริงๆ ถ้าเราศึกษาโดยปรมัตถธรรม และพิจารณาใคร่ครวญตามที่พระพุทธองค์ทรงแสดง เป็นอย่างนั้นจริงๆ แต่ละทวาร แต่ละรูป แต่ละนาม ไม่มีตัว ไม่มีตนจริงๆ แต่ว่าเรายังไม่รู้ยังไม่ประจักษ์ ความเป็นของที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตาจริงๆ แต่ว่าจะเริ่มเข้าใจขึ้น เริ่มเข้าใจขึ้น นี่คือการอบรม
ท่านอาจารย์ แล้วถ้าขณะนี้ไม่รู้ และคิดว่าไปทำ ผิดหรือถูก?
ผู้ฟัง ไม่ได้คิดว่าจะไปทำ คือเพียงแต่ขณะที่กำลังคิดนิดหน่อยเท่านั้นเองไม่ใช่ว่าจะไปปลีกวิเวกอะไร อันนั้นพอเข้าใจว่ามันไม่ใช่ทาง ที่จะช่วยเราได้เพียงแต่ว่ามันยังไม่เห็นว่า เห็นสี หรือแข็ง อยากจะวิจัยต่อไปว่ามันเพราะอะไร ให้รู้เหตุผล ให้รู้ปัจจัยนี้ จะช่วยไหมเท่านั้นเอง
ท่านอาจารย์ ความต่างกันของขณะที่หลงลืมสติ กับขณะที่สติเกิด