กิเลส - กรรม - ปฏิสนธิกิจ

ที่ได้กล่าวเรื่องของกรรม ก็เพราะเหตุว่าท่านผู้ฟังขอให้กล่าวถึงกิจของจิตทั้ง ๑๔ กิจ ซึ่งเริ่มด้วยปฏิสนธิกิจ ซึ่งปฏิสนธิกิจเกิดต่อจากจิตดวงสุดท้ายของชาติก่อน แล้วถ้าปราศจากกรรม ปฏิสนธิจิตก็ไม่มี และถ้าปราศจากกิเลส กรรมทั้งหลายก็ไม่มี

เพราะฉะนั้นโดยนัยของสมุจจปฏิปาทก็คือ กิเลสวัฏฏ์เป็นปัจจัยให้เกิดกรรมวัฏฏ์ กรรมวัฏฏ์เป็นปัจจัยให้เกิดวิปากวัฏฏ์