ฟังให้เข้าใจก่อนไปเจริญกุศลขั้นสูง

เพราะฉะนั้นก่อนอื่น ดิฉันคิดว่าจะมีประโยชน์มาก ถ้าเราจะเริ่มฟังพระธรรมให้เข้าใจเสียก่อน แทนที่จะไปคิดเรื่องการเจริญสมถะหรือวิปัสสนา ซึ่งเป็นกุศลขั้นที่สูงมาก สมถภาวนาสามารถที่จะทำให้จิตสงบ ไม่ใช่เพียงชั่วครั้งชั่วคราวอย่างขณะที่ให้ทาน รักษาศีล ซึ่งเป็นปกติในชีวิตประจำวัน แต่ว่าความสงบของจิตจะมั่นคงขึ้นประกอบด้วยปัญญา พร้อมด้วยสติสัมปชัญญะซึ่งเป็นปัญญาจริงๆ สติสัมปชัญญะปกติจริงๆ นั่นเป็นความสงบที่สามารถจะทำให้เกิดเป็นอรูปพรหมในอรูปภูมิได้ แต่ว่าดับกิเลสไม่ได้

เพราะฉะนั้นพระผู้มีพระภาคไม่ได้ทรงแสดงหนทางซึ่งผู้อื่นประพฤติปฏิบัติมาแล้วคือสมถภาวนา แต่ทรงแสดงหนทางที่จะทำให้รู้แจ้งสภาพธรรมจนกระทั่งสามารถที่จะดับกิเลสได้จริงๆซึ่งไม่ใช่เป็นเรื่องวันสองวัน หรือว่าชั่วโมงเดียว สองชั่วโมง เป็นเรื่องที่เราจะต้องเป็นผู้ตรงต่อตัวเราเองว่า การฟังแต่ละครั้งทำให้เรามีความเข้าใจเพิ่มขึ้นบ้างสักนิดหน่อยหรือเปล่า หรือว่าเพิ่มขึ้นมาก เพราะว่าประโยชน์ของการฟังคือความเข้าใจ ไม่ว่าจะไปที่ไหนก็ตามถ้าเป็นเรื่องของพระพุทธศาสนาแล้ว ก็คือว่าต้องได้รับความเข้าใจที่ถูกต้อง จึงจะเป็นพระธรรม แต่ถ้าฟังแล้วไม่มีความเข้าใจอะไรเพิ่มขึ้นมาเลย ขณะนั้นก็จะต้องฟังต่อไปอีก แล้วก็พิจารณาในเหตุผลนั้นต่อไปอีกว่า เป็นความถูกต้องหรือเปล่า เพราะเหตุว่าถ้าเป็นพระธรรมจริงๆ พิสูจน์ได้ แม้ในขณะนี้ พระธรรมทั้งหมดเป็นเรื่องจริงที่พิสูจน์ได้ทุกขณะ