ศึกษาปัจจัยให้หายเคลือบแคลง

การที่มีความสงสัย หรือว่าที่การเคลือบแคลง ความไม่แจ่มชัดในธรรมประการต่างๆ จะหมดสิ้นไป เมื่อได้ศึกษาเรื่องของปัจจัยโดยละเอียด เช่นในเรื่องของอนันตรปัจจัยและสมันตรปัจจัย ที่ทำให้วิถีจิตเกิดขึ้นรู้อารมณ์ทางปัญจทวาร แม้ว่ายังไม่รู้ว่าอารมณ์นั้นเป็นอะไร แต่ชวนะซึ่งเป็นกุศลหรืออกุศลก็ต้องเกิดตามอนัตรปัจจัยและ สมันตรปัจจัย แม้ว่าขณะนั้นไม่ใช่วิถีจิตทางมโนทวาร บังคับไม่ได้เลยค่ะ เป็นภวังค์อยู่ดีๆ ก็ไม่สามารถที่จะเป็นภวังค์ไปเรื่อยๆหรือตลอดไป เพราะเหตุว่านามรูปเป็นปัจจัยแก่อายตนะ ถ้าอนันตรปัจจัยหรือสมันตรปัจจัยเป็นปัจจัยเพียงให้ปฏิสนธิจิตที่เกิดดับแล้วภวังคจิตเกิดต่อเท่านั้น ก็ไม่ต้องมีสุข มีทุกข์ใดๆในโลกทั้งสิ้น แต่ที่จะมีจิตเกิดขึ้นรู้อารมณ์ตามทวารต่างๆ นั้นเพราะอนันตรปัจจัยและสมันตรปัจจัยนั่นเอง