ชวนจิตที่เป็นกิริยาจิตเกิดได้อย่างไร

ผู้ฟัง ชวนจิตที่เป็นมหากิริยาจิต เกิดขึ้นได้อย่างไร

ท่านอาจารย์ เวลาที่คนธรรมดา มีกุศลจิต เกิดได้ไหม

ผู้ฟัง เกิดได้

ท่านอาจารย์ แต่สำหรับพระอรหันต์ ไม่มีทั้งกุศล และอกุศล เพราะเหตุว่า ถ้ายังคงเป็นกุศล อกุศลอยู่ ก็ยังต้องเกิด เพราะฉะนั้น สำหรับพระอรหันต์ เป็นกิริยาจิต ไม่มีทั้งกุศลจิต และอกุศลจิต

ผู้ฟัง ตรงนี้แหละ ผู้ฟังซึ่งปัญญาน้อย ก็สงสัยว่าเป็นไปได้อย่างไรในเมื่อชีวิตปกติธรรมดาก็มีแต่กุศล อกุศล วิบาก นี่ยังพอเข้าใจได้ คงจะต้องฟังท่านอาจารย์

ท่านอาจารย์ พระอรหันต์เห็นแล้ว วิถีจิตแรก คือจักขุทวาราวัชชนจิตดับไป จักขุวิญญาณเกิดขึ้นเห็น เหมือนคนธรรมดา แล้วก็สัมปฏิฉันนะก็เกิดต่อ สันตีรณะก็เกิดต่อ โวฏฐัพพนะก็เกิดต่อ สำหรับคนธรรมดาก็เป็นกุศลจิตหรืออกุศลจิต แต่สำหรับพระอรหันต์เป็นกิริยาจิต แล้วแต่ว่าจะเป็นอเหตุกกิริยา หรือสเหตุกกิริยา คำว่า อเหตุกะ คือไม่มีเหตุหนึ่งเหตุใดเกิดร่วมด้วยเลย สำหรับสเหตุกิริยา ก็ต้องมีโสภณเหตุเกิดร่วมด้วย

ผู้ฟัง ถ้าอย่างนี้ก็ทำให้สงสัยทางวิถีจิตที่เป็นโวฏฐัพพนะ เป็นเหตุให้กิริยาจิตเกิดขึ้น คงต้องสั่งสม ...

ท่านอาจารย์ ไม่มีกิเลสใดๆ เหลือจะทำให้เป็นกุศล และอกุศล อีกต่อไป

ผู้ฟัง ถ้าอย่างนั้น ลักษณะของโวฎฐัพพนะ ก็เป็นทางที่ทำให้ ...

ท่านอาจารย์ เป็นบาทเฉพาะของกุศลจิต และอกุศลจิต สำหรับผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ แต่สำหรับผู้ที่เป็นพระอรหันต์ไม่มีกุศลจิต และอกุศลจิตอีกต่อไปเลย เพราะฉะนั้นก็จะมีแต่กิริยาจิต ที่ทำชวนกิจ