จุติจิตไม่น่ากลัว เร็วจนไม่ทันรู้ตัว
คนที่ใกล้จะตายเจ็บ พอเจ็บแล้วก็ตาย ก็ไม่รู้สึกตัวเหมือนกัน เพราะว่าตอนตายไม่รู้ แต่รู้ตอนที่กำลังเจ็บ ถ้ากำลังสนุกอยู่ แล้วก็จุติจิตเกิด ก็เพลินอยู่กับเรื่องที่กำลังสนุกแล้วจุติจิตก็เกิด เพราะฉะนั้นจุติจิตจริงๆไม่น่ากลัวเลย การจะจากโลกนี้ไปเป็นของธรรมดา ทุกคนต้องตายแน่ แล้วก็วันหนึ่งวันใดก็ไม่รู้ แล้วแต่กรรมจะทำให้อยู่ต่อไปอีกนานมากน้อยเท่าไร เพราะฉะนั้นจุติขณะไม่น่ากลัวไม่น่าตกใจ เพราะว่าขณะนั้นไม่รู้ตัว รู้ตัวแต่ตอนที่กำลังป่วยหรือกำลังเจ็บ หรือว่ากำลังสนุก หรืออาจกำลังโศกเศร้าร้องไห้แต่ถึงกระนั้นแรงของกรรมที่สามารถจะทำให้ปฏิสนธิจิตเกิด ทำให้จิตใกล้จะจุติผ่องใสหรือเศร้าหมอง โดยอารมณ์ที่ปรากฏเพราะกรรมเป็นปัจจัย ถ้าขณะของจิตก่อนจุติ ไม่มีใครรู้ว่าเร็วขนาดไหน แต่ก็เป็นกุศลหรืออกุศล ซึ่งจะทำให้ปฏิสนธิเป็นผลของกุศลหรืออกุศลนั้น คือ ถ้าจิตก่อนตายเศร้าหมองเป็นอกุศล ปฏิสนธิจิตเป็นอกุศลวิบาก ถ้าจิตก่อนตายเป็นกุศล ปฏิสนธิจิตก็เป็นกุศลวิบาก แต่ไม่รู้ตัว เพราะเร็วมาก เวลานี้เรารู้ แต่ ๕ ขณะจริงๆ เราไม่รู้ เพราะฉะนั้นก็เป็นเรื่องที่ทุกคนมีกรรมทำให้มาสู่โลกนี้เป็นอย่างนี้แล้วก็กรรมอีกนั่นแหละที่จะทำให้จากโลกนี้ไปสู่โลกอื่น แล้วแต่ว่าจะเป็นกรรมอะไร อาจจะเป็นผลของกุศลที่มากกว่าชาตินี้ก็ได้ หรือว่าจะเป็นผลของอกุศลซึ่งร้ายกว่าชาตินี้ก็ได้