ธรรมเท่านั้นเกิดขึ้น ปรากฏ ดับไป

ตลอดชีวิตธรรมเท่านั้นที่เกิดขึ้น ธรรมเท่านั้นที่ปรากฏ แล้วก็ดับไป หมดสิ้นไป อยู่กับธรรมมาตลอดตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย แต่ว่าปัญญาที่จะรู้จริง รู้ชัด รู้ความลึกซึ้งของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ เป็นอีกเรื่องหนึ่ง เริ่มตั้งแต่การฟัง การพิจารณา แล้วก็เริ่มเข้าใจธรรมเรื่องของธรรม จนกระทั่งเป็นปัจจัยที่จะให้สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏในขณะนี้ได้ตามความเป็นจริง แต่ว่าไม่พอ เพียงขั้นการฟังเท่านั้น เล็กๆน้อยๆเท่านั้น ยังไม่พอ ยังมีอีกมากนักที่เมื่อฟังแล้วก็จะเป็นประโยชน์ที่จะทำให้น้อมไปสู่การที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรม ในสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้

เพราะฉะนั้นการฟังธรรม ขอให้ฟังด้วยความเข้าใจจริงๆ แล้วก็เป็นความเข้าใจที่เพิ่มขึ้น ละเอียดขึ้น ทั่วขึ้น ลึกซึ้งขึ้นด้วย แล้วโดยเฉพาะจะต้องเป็นไปในเรื่องของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้เอง นี่คือธรรม

เพราะฉะนั้นอย่าคิดว่าฟังมากแล้ว พอแล้ว เลิกฟังได้ จะไม่เป็นอย่างนั้นเลย ยังมีอีกมากมายนักที่ควรที่จะได้ฟัง ควรที่จะได้ศึกษา