รูปกับจิตในภูมิที่มีขันธ์ ๕

ผู้ฟัง ที่กล่าวว่าที่เกิดของจิต

ท่านอาจารย์ หมายความถึงเฉพาะรูปในภูมิที่มีขันธ์ ๕ เพราะว่าจิตจะเกิดโดยไม่เกิดที่รูปไม่ได้ ต้องเกิดที่รูปหนึ่งรูปใด

เพราะฉะนั้นในภูมิที่มีขันธ์ ๕ เป็นจิตหรือไม่ ที่ทำภวังคจิต ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ จิตทุกประเภทต้องเกิดที่รูปหนึ่งรูปใดใน ๖ รูป

รูปซึ่งเป็นที่เกิดของจิต มี ๖ รูป

จักขุปสาทรูป เป็นที่เกิดของจิตเห็น คือ จักขุวิญญาณ

โสตปสาทรูป เป็นที่เกิดของจิตได้ยิน คือ โสตวิญญาณ

ฆานปสาทรูป เป็นที่เกิดของ ฆานวิญญาณ จิตได้กลิ่น

ชิวหาวิญญาณ ก็เกิดที่ ชิวหาปสาทรูป ซึ่งเป็นที่เกิดของจิตที่ลิ้มรส

กายวิญญาณ ก็เกิดที่ กายปสาทรูป
จิตต้องเกิดที่รูปหนึ่งรูปใด ส่วนในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ก็มีจิตมากกว่านี้อีก จิตอื่น นอกจากนี้ทั้งหมดเกิดที่ หทยวัตถุ ซึ่งเป็นที่เกิดของจิตอื่น นอกจากจิต ๑๐ ดวง