วิญญาณเจ้ากรรมนายเวร มีด้วยหรือ
ผู้ฟัง ถ้าจิตวิญญาณนั้นเป็นกุศล
ท่านอาจารย์ ถ้าจิตขณะนี้เป็นกุศล
ผู้ฟัง ก็จะอนุโมทนาในกุศลที่เราอุทิศ แต่ถ้าเราไปเจอจิตวิญญาณที่ไม่เป็นกุศล แล้วเราไม่ได้เป็นผู้กระทำให้เขาเลย จิตวิญญาณนั้นจะมีผลส่งให้เรามีอันเป็นไปไหม
ท่านอาจารย์ เจ้ากรรมนายเวรหรือคะ
ผู้ฟัง ค่ะ อันนี้อยากทราบว่า เขาจะมีผลตอบสนองต่อเราไหม ซึ่งบางครั้งเราอาจจะทำสิ่งที่เรานึกไม่ถึง แต่เราไม่อาจสัมผัสสิ่งนั้นได้
ท่านอาจารย์ อันนี้อยากจะแก้นิดหนึ่ง โดยมากเราอาจจะใช้คำว่า วิญญาณคือสิ่งที่เรามองเห็น แต่จริงๆ แล้ววิญญาณคือสภาพรู้ เป็นธาตุรู้ ไม่ใช่รูป ไม่มีรูปใดๆ เลย อย่างเสียง แม้เรามองไม่เห็น แต่เป็นรูป เพราะเสียงไมใช่สภาพรู้ แต่ขณะที่กำลังได้ยิน ลักษณะที่ได้ยินมี คนตายไม่ได้ยิน เพราะคนตายไม่มีจิตใจ แต่ขณะที่คนเป็นๆ ได้ยิน ลักษณะที่ได้ยินเป็นสภาพของจิตชนิดหนึ่ง แล้วเราจะเรียกว่า วิญญาณก็ได้ มโนก็ได้ มนะก็ได้ คือจิตเป็นคำที่ใช้แทนสภาพที่เป็นสภาพรู้
เพราะฉะนั้น แล้วแต่ภาษา เหมือนผู้หญิง จะเรียกว่า นารีก็ได้ กุมารีก็ได้สตรีก็ได้ เพราะฉะนั้น จิตที่เป็นสภาพรู้ เราจะเรียกว่า วิญญาณก็ได้ เรียกมโนก็ได้ เรียกมนะก็ได้ แต่สภาพรู้นี้ไม่มีใครเห็นเลย ทุกอย่างที่เห็นเป็นรูปในขณะนี้ทางตา ไม่ว่าจะมีรูปร่างเป็นนก เป็นคน เป็นเปรต เป็นยักษ์ สิ่งที่ปรากฏให้เห็นเป็นรูป เราไม่สามารถเห็นจิตหรือวิญญาณได้ เพราะว่าจิตหรือวิญญาณมีความหมายเดียวกัน
เพราะฉะนั้น ที่ว่า จิตวิญญาณของคนที่ตายไปแล้ว แล้วจะมาทำอะไรเราได้ไหม เหมือนกับเคยทำกรรมกันมาในอดีต เป็นเจ้ากรรมนายเวรอย่างนั้น
พระพุทธศาสนาสอนในเรื่องของกรรม คือ เหตุซึ่งจะทำให้เกิดผล คือ วิบาก เพราะฉะนั้น คนอื่นทำให้เราไม่ได้ เราเองเป็นผู้ที่ทำกรรม ใช่ไหมคะ เราเองเป็นผู้รับผลของกรรม ถ้าคนนั้นไม่มีกรรมของเขา สิ่งนั้นก็จะเกิดกับเขาไม่ได้ ไม่ต้องหวั่นเกรงอะไรเลยทั้งสิ้น ถ้าทำกรรมดี คนอื่นจะเปลี่ยนกรรมดีของเราให้เป็นอย่างอื่นได้ไหมคะ ไม่ได้ ใช่ไหมคะ เพราะกรรมนั้นทำแล้ว เสร็จแล้ว เป็นสิ่งที่ดีด้วย ถ้าใครทำอกุศลกรรม คนอื่นจะไปเปลี่ยนอกุศลกรรมนั้นให้เป็นกรรมดีได้ไหมคะ เปลี่ยนเถอะ คนนี้เขาทำดีมามาก แม้เขาทำไม่ดีครั้งเดียว ก็ให้เขาไปเป็นกุศลกรรม เราอภัยให้ได้ แต่สิ่งนั้นเสร็จแล้ว จบแล้ว เป็นผลที่ได้ทำแล้ว เป็นกรรมแล้ว
เพราะฉะนั้น อกุศลก็ต้องเป็นอกุศล กุศลก็ต้องเป็นกุศล แล้วชั่วขณะจิตที่เกิดแล้วดับ ใครจะไปแก้ไขก็ไม่ได้ เพราะฉะนั้น ทุกคนมีทั้งกุศลกรรม และอกุศลกรรม เมื่อถึงคราวที่อกุศลกรรมให้ผล ไม่ต้องมีใครทำให้เลย ตกกระไดเองก็ได้ มีดบาดตัวเองก็ได้ แต่เวลาที่คนอื่นมาฟันเรา มาแทงเรา เรากลับคิดว่า เขาทำเรา ทำไมไม่ถึงเวลาที่ไม่มีใครทำ แต่เป็นไปเองโดยที่ไม่ต้องมีใครทำ อย่างคนที่บ้านพัง เขาทำหรือเปล่า ผู้ร้ายทำหรือเปล่า แต่พังเองตามกรรมที่จะต้องเป็นอย่างนั้น
เพราะฉะนั้น ให้ทราบว่า ถ้าเราไม่เคยทำกรรมอย่างนั้น สิ่งนั้นจะเกิดกับเราไม่ได้ แล้วไม่ใช่คนอื่นทำให้ด้วย กรรมของเราทำ เมื่อถึงเวลา ถึงโอกาสให้ผล สิ่งนั้นก็ต้องเกิด เปลี่ยนแปลงอะไรก็ไม่ได้ ไม่มีใครทำเลย เราทำเองก็ได้ ตกกระได มีดบาดได้หมดทั้งนั้น
ถ้าเราทำกรรมดีอยู่เสมอ ก็ไม่ต้องห่วงเลย แล้วไม่ต้องเชื่อว่า คนอื่นจะมาทำร้ายเราได้ แต่ให้มั่นคงในกรรมของเราเองว่า ต้องเป็นสิ่งที่เราได้ทำมาแล้ว