ปั จ จั ย กับ ปั จ จ ยุ บ บั น

เพราะฉะนั้นเรื่องของปัจจัย ต้องแยกกับเรื่องของปัจจยุปบันถ้าจะเอาปัจจัยปนกับปัจจยุปบันก็จะทำให้เข้าใจสภาพธรรมคลาดเคลื่อนสภาพธรรมใดซึ่งเป็นปัจจัยทำให้สภาพธรรมอื่นเกิดขึ้น แต่ไม่ได้หมายความว่า สภาพธรรมอื่นซึ่งเกิดเพราะปัจจัยนั้นจะเป็นปัจจัยด้วย แม้ว่าสหชาตปัจจัยปัจจัยและปัจจยุปบันจะเกิดพร้อมกัน แต่ก็ต้องทราบว่าในสภาพธรรมซึ่งเกิดพร้อมกันคือ เป็นปัจจัยและปัจจยุปบันนั้นสภาพธรรมใดเป็นปัจจัยสภาพธรรมใดเป็นปัจจยุปบัน