กัมมชรูปเกิดเพราะกรรมเป็นปัจจัย
กัมมชรูปในขณะอื่นเกิดขึ้นเพราะอะไร คำถามไม่ยากเลย
กัมมชรูปในขณะอื่นเกิดขึ้นเพราะอะไรเป็นปัจจัย
กัมมชรูป ชื่อบอกแล้วใช่ไหมคะ เพราะกรรมเป็นปัจจัย ไม่มีจิตเป็นปัจจัยเกิดได้ไหม? กัมมชรูปในขณะอื่น ไม่มีจิตเป็นปัจจัย เกิดได้ไหม ได้ เพราะเหตุว่ารูปนั้นเกิดขึ้นเพราะกรรม เฉพาะในขณะปฏิสนธิเท่านั้นเองซึ่งจะต้องอาศัยจิตเป็นสหชาตปัจจัย แต่ไม่ใช่เพราะจิตเป็นสมุฏฐาน อย่าลืม กัมมชรูปยังคงเกิดเพราะกรรมเป็นปัจจัย ไม่ได้เกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐานเลย แต่ว่าที่กัมมชรูปในขณะแรกจะเกิดขึ้นได้ ในภูมิหนึ่งภูมิใดเป็นครั้งแรกทีเดียวนั้น ต้องอาศัยปฏิสนธิจิตเป็นสหชาตปัจจัยแต่ว่ากัมมชรูปนั้นก็ยังคงเป็นรูปที่เกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน
เพราะฉะนั้นหลังจากขณะปฏิสนธิคือ อุปาทขณะของปฏิสนธิจิตแล้ว กัมมชรูปทั้งหมดเกิดขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยจิต
ตัวอย่างในนิโรธสมาบัติ จิตเจตสิกดับกัมมชรูปเกิด เกิดดับสืบต่ออยู่เรื่อยๆ
นี่เป็นความต่างกันของผู้ที่เป็นพระอนาคามีบุคคลหรือผู้ที่เป็นพระอรหันต์ ซึ่งได้อรูปฌานที่ ๔คือ เนวสัญญานาสัญญายตนฌานสามารถที่จะดับจิตเจตสิกได้ไม่เกิน ๗ วันในระหว่างนั้นจิตเจตสิกไม่เกิดเลย แต่กัมมชรูปเกิด เพราะฉะนั้นกัมมชรูปเกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน แต่ว่าเฉพาะในครั้งแรกในภพนี้ชาตินี้ ในปฏิสนธิขณะนั้นจะต้องอาศัยจิตเป็นสหชาตปัจจัย จึงจะเกิดได้
อสัญญสัตตาพรหมบุคคลมีแต่รูปปฏิสนธิ ในขณะปฏิสนธินั้นมีกัมมชรูปเกิด ไม่ต้องอาศัยจิตสำหรับในภูมินั้น แต่ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ แม้รูปจะเกิดเป็นครั้งแรก คือ แม้รูปนั้นจะเป็นกัมมชรูป คือ รูปซึ่งเกิดเพราะกรรม มีกรรมเป็นสมุฏฐาน แต่ในขณะแรกที่จะเกิดในภพหนึ่ง ก็ยังต้องอาศัยปฏิสนธิจิตเป็นสหชาตปัจจัย
มีข้อสงสัยอะไรไหมในเรื่องของปฏิสนธิจิตในภูมิที่มีขันธ์ ๕เป็นสหชาตปัจจัยของกัมมชรูป