อย่างไหนคือหลงลืมสติ
ผู้ฟัง อย่างไหนคือหลงลืม
ท่านอาจารย์ ขณะนี้มีอะไรบ้างที่กำลังปรากฏ เห็นมีสิ่งที่ปรากฏ รู้ไหมว่าขณะนี้สิ่งที่ปรากฏก็เป็นสภาพธรรมอย่างหนึ่ง ขณะที่กำลังรู้ลักษณะของสิ่งที่ปรากฏ และเข้าใจอย่างนี้ นั่นคือไม่หลงลืม
ผู้ฟัง โดยธรรมชาติของมนุษย์ ของปุถุชน มักจะหลงลืมมากกว่าที่จะมีสติ
ท่านอาจารย์ ถ้าไม่อย่างงั้นก็ไม่มีคำว่าอบรม แต่เพราะเหตุว่าเคยหลงลืมมามาก ก็อบรมให้เป็นผู้ที่มีปกติเจริญสติปัฎฐาน คือสติสามารถที่จะระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ นี่คือการอบรม มีใครที่ยังไม่เข้าใจสาตถกสัมปชัญญะบ้าง หรืออยากจะร่วมสนทนาเรื่องสาตถกสัมปชัญญะ ฉะนั้นถ้าสติเกิด เราต้องไปคิดไหมว่าสาตถกสัมปชัญญะเรามีไหม แล้วก็ สัปปายสัมปชัญญะ เรามีไหม โคจรสัมปชัญญะ เรามีไหม อสัมโมหสัมปชัญญะ เรามีไหม ไม่ใช่ต้องไปคิด แต่หมายความว่าจากการฟังตามลำดับ ก็ทำให้เรามีความเข้าใจตามลำดับ ว่าถ้ามีการที่เห็นประโยชน์ และรู้ว่าเป็นประโยชน์สูงสุดในแต่ละชาติ ก็คือสามารถที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรมว่าเป็นธรรม เพราะฉะนั้นขณะใดที่สติสัมปชัญญะเกิด ไม่ต้องไปห่วงเรื่องสัมปชัญญะ ๔ เลย แต่ว่าถ้าไม่มีสัมปชัญญะ ๔ สติปัฎฐานก็จะไม่ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมในขณะนี้ เช่นในขณะนี้ ถ้าไปคิดว่าสิ่งที่ปรากฏไม่ใช่สิ่งที่จะรู้จะประจักษ์การเกิดดับ ถ้าเข้าใจผิดอย่างนี้สติสัมปชัญญะจะไม่ระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏเลย เพราะฉะนั้นเมื่อมีความเข้าใจที่ถูกต้อง เป็นสาตถกสัมปชัญญะ