ฟังหรืออ่านเพื่ออะไร
ผู้ฟัง ยอมรับว่า การฟังธรรมเพื่อให้รู้ ให้เข้าใจ ให้เกิดปัญญา ความหมายฟังของท่านอาจารย์คงไม่ตรงตัว คงจะหมายถึงการศึกษาธรรม เช่นการอ่านจากตำราต่างๆ หรือการฟังจากผู้รู้แจ้งเห็นจริงจริงๆ ก็จะมีประโยชน์ แต่ถ้าโอกาสไม่มี เราอาจจะศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมโดยการอ่าน ขอให้ท่านอาจารย์ขยายความคำว่า ฟังธรรม
ท่านอาจารย์ ทุกอย่างจะเป็นการสนทนา หรือการอ่าน หรือการไตร่ตรองก็ได้ แต่ให้ทราบว่า คำมาจากเสียง ถ้าไม่มีเสียงแล้ว คำจะไม่มีเลย ใช่ไหมคะ นั่งเงียบๆ อย่างนี้ เพียงแต่เห็นสีต่างๆ แต่ไม่มีคำ เพราะไม่มีเสียง แต่เวลาที่คิดถึงคำหนึ่งคำใดก็ตาม เป็นการจำเสียงที่มีความหมาย อย่างคำว่า พรุ่งนี้วันศุกร์ มีเสียงที่เราจำได้ไหมคะว่า พรุ่งนี้วันศุกร์ ต้องมีเสียง
เพราะฉะนั้น การฟัง หรือการอ่าน ก็ไม่พ้นจากการจำเสียงที่แสดงความหมายของสิ่งนั้นให้เข้าใจถูกต้อง ถ้าพระผู้มีพระภาคไม่ทรงแสดงพระธรรม นั่งเฉยๆ ไม่มีเสียงเลยจากพระโอษฐ์ ไม่มีคำใดๆ เลยทั้งสิ้น ไม่มีใครสามารถเข้าใจธรรมได้เลย แต่เมื่อได้ฟังแล้ว จำ แล้วเขียนจารึกไว้จากเสียงที่ได้จำไว้ แล้วเข้าใจความหมายนั่นเอง
เพราะฉะนั้น จะใช้คำว่า “ฟัง” หรือ “อ่าน” หรือ “สนทนา” อะไรก็ได้ ที่ทำให้เข้าใจถูก