อกุศลสมาธิมีแต่ความสงสัยและต้องการ
ยังมีข้อสังสัยในเรื่องของสมถะ คือความสงบของจิตซึ่ง เป็นกุศลบ้างไหมคะ อย่าปนกับ อกุศลสมาธิ ถ้าเป็นสมาธิซึ่งไม่ประกอบด้วยปัญญา เป็นอกุศลสมาธิแล้วละก็ จะเต็มไปด้วยความสงสัย ความต้องการ ความไม่รู้ในสิ่งที่เกิดขึ้น ว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร แล้วก็มีแต่ความต้องการให้สิ่งนั้นเกิดขึ้นอีก เพราะว่าบางครั้ง อาจจะปรากฏเหมือนสภาพที่จิตใสมากทีเดียว แต่ว่าไม่รู้อะไร ไม่รู้ว่าลักษณะนั้น เป็นอะไร แล้วที่ใสๆ อย่างนั้น รู้อะไรก็ไม่รู้ ในขณะนั้น เป็นแต่เพียงลักษณะของจิตซึ่งปรากฏเหมือน ใสเหลือเกิน แต่ทั้งๆ ที่ใสอย่างนั้น ก็ยังไม่รู้ ยังมีความปรารถนาที่จะให้ใสยิ่งกว่านั้น เพราะคิดว่าอาจจะรู้อะไรบ้าง แต่ก็ไม่ปรากฏว่ารู้อะไร นั่นเป็นลักษณะของอกุศลสมาธิ ซึ่งท่านผู้ใดก็ตาม พยายามจดจ้องที่อารมณ์ ๑ อารมณ์ใด ทำให้จิตตั้งมั่นที่อารมณ์ ๑ อารมณ์ใด อาการปรากฏของสมาธิ นี่คะ จะมีลักษณะต่างๆ แต่ทั้งหมด ไม่ประกอบด้วยปัญญา เพราะไม่มีความรู้ ในสภาพที่กำลังปรากฏในขณะนั้น แต่จะมีความสงสัย แล้วก็มีความต้องการให้ ยิ่งกว่านั้นอีก เพราะ หวังว่าคงจะรู้อะไรบ้าง ถ้าจิตสงบยิ่งกว่านั้น แต่ก็ปรากฏว่าไม่รู้อะไร เพราะว่าไม่ประกอบด้วยความรู้ ตั้งแต่เริ่มต้น ที่จะเป็นสมาธิ