เพศหญิง-เพศชาย

รูปที่เกิดจากกรรมที่ทำให้ปรากฏสภาพที่เป็นหญิงและสภาพที่เป็นชาย คือ อิตถีภาวรูป ๑ และปุริสภาวรูป ๑ เพราะเหตุว่าถ้าเฉพาะจักขุปสาทเท่านั้น จะปรากฏว่าเป็นหญิงเป็นชายไม่ได้ ทุกคนทั้งหญิงและชายมีจักขุปสาทรูปเหมือนกัน เพราะฉะนั้นถ้ามีเพียงจักขุปสาทรูป โสตปสาทรูป ฆานปสาทรูป ชิวหาปสาทรูป กายปสาทรูป สภาพความเป็นหญิงชายก็จะปรากฏไม่ได้ เพราะเหตุว่าจักขุ ผู้ชายก็มี แต่อิตถีภาวะ ผู้ชายไม่มี จักขุ ผู้หญิงก็มี แต่ปุริสภาวะของผู้หญิงไม่มี

เพราะฉะนั้นก็จะเห็นว่าสำหรับรูปที่เกิดจากกรรม นอกจากกลุ่มของรูปที่เป็นจักขุปสาทรูป โสตปสาทรูป ฆานปสาทรูป ชิวหาปสาทรูป กายปสาทรูป หทยรูป ก็ยังมีภาวรูปอีก ๒ คืออิตถีภาวรูป ๑ และปุริสภาวรูป ๑ ซึ่งในบุคคลหนึ่งจะมีแต่เฉพาะ อิตถีภาวะหรือปุริสภาวะเท่านั้น คือถ้าเป็นหญิงก็มีคืออิตถีภาวะรูปซึ่งเกิดจากกรรม ซึมซาบ อยู่ทั่วทั้งตัว ทำให้ปรากฏรูปร่างสัณฐานที่ทำให้รู้ได้ว่าเป็นอาการของอิตถีภาวะรูป ถ้าเป็นปุริสภาวะรูปก็เช่นเดียวกัน คือเป็นรูปที่ซึมซาบอยู่ทั่วตัว ที่ทำให้ปรากฏเป็นลักษณะของเพศชาย หรือว่าปรากฏความเป็นชาย