ศรัทธาหมายความว่าอย่างไร

กุศลไม่ว่าจะเป็นไปในทาน ในศีล ในสมถะ ความผ่องใสหรือความสงบของจิต หรือสติปัฏฐานที่จะเกิดต่อไปเมื่อมีปัจจัยเพียงพอที่จะเกิด ก็จะต้องมีศรัทธา ซึ่งศรัทธาไม่เหมือนความเชื่ออื่นๆ เขาก็มีศรัทธา อาจจะร้องเพลงสรรเสริญ หรือกิริยาอาการกราบไหว้ ซึ่งเหมือนศรัทธา แต่เห็นผิด การเคลื่อนไหวทางกาย ทางวาจาผิดหมด อย่างผู้ที่สรรเสริญด้วยการร้องเพลง ไม่ใช่การรู้ลักษณะของสภาพธรรม ขณะนั้นไม่ใช่ศรัทธา แต่ดูเหมือนศรัทธา จนกระทั่งคนพูดว่า ดูศรัทธาของเขา เขามีศรัทธามาก จนกระทั่งทำอย่างนั้นอย่างนี้ได้ แต่ความจริงเต็มไปด้วยความเห็นผิด และต้องการให้มีความเห็นผิดนั้นต่อไป จึงได้กระทำสิ่งนั้น

เพราะฉะนั้น ถ้าไม่ศึกษาจริงๆ เราก็ใช้คำ “ศรัทธา” ในทางที่ผิด เพราะคิดว่าความเห็นผิดก็มีศรัทธาได้ แต่ถ้าโดยปรมัตถธรรมแล้ว ขณะใดที่มีความเห็นผิด ขณะนั้นไม่มีศรัทธาเจตสิกเกิดร่วมด้วย