ผู้ได้ฌาณ ฌาณจิตจะเกิดก่อนจุติหรือไม่
ท่านอาจารย์ ผู้ได้ฌานจิตแล้ว ฌานจิตจะต้องเกิดก่อนจุติหรือคะ
ผู้ฟัง เสมอไปหรือเปล่า
ท่านอาจารย์ ไม่เสมอไปเลย ท่านพระเทวทัตสามารถทำอิทธิปาฏิหาริย์ได้
ผู้ฟัง แล้วเสื่อมไหมครับ
ท่านอาจารย์ แน่นอนค่ะ ท่านเกิดในอเวจีมหานรกในขณะนี้ แสดงว่าชวนจิตก่อนจุติไม่ใช่ฌานจิตแน่นอน
ผู้ฟัง แต่นั่นเสื่อมแล้ว แต่ถ้าบุคคลที่ยังไม่เสื่อม
ท่านอาจารย์ ความหมายไม่เสื่อมก็คือสามารถที่ฌานจิตจะเกิดได้อย่างแคล่วคล่อง
ผู้ฟัง แต่ถ้าไม่ให้ฌานจิตเกิด ตอนใกล้จะจุติ
ท่านอาจารย์ เขาไม่สามารถทำอะไรได้ แต่มีปัจจัยที่จะให้ฌานจิตเกิดก่อนจุติ ด้วยความสามารถ ด้วยความชำนาญ ด้วยความไม่เสื่อม
ผู้ฟัง แล้วมีปัจจัยทำให้จิตอื่นเกิด นอกจากฌานจิต จะได้ไหมครับ
ท่านอาจารย์ ไม่ได้ค่ะ ถ้าเป็นผู้ถึงความชำนาญ แคล่วคล่อง และไม่เสื่อม
ผู้ฟัง ผู้ที่ไม่เสื่อมคือเข้าถึงความชำนาญ แคล่วคล่อง
ท่านอาจารย์ แน่นอนค่ะ