คำถามเกี่ยวกับวิญญัติรูป 2

ทรงเกียรติ อยากจะถามอีกว่า กายวิญญัติ ถ้าเรานั่งเฉย ๆ อย่างนี้ แล้วไม่ได้พูดจาอะไร ไม่ได้ขยับเขยื้อนอะไร วิญญัติรูปทั้ง ๒ นี้ มีหรือเหล่าครับ

ท่านอาจารย์ มีจิตที่ปรารถนาจะให้รูปนั้นเป็นอาการอย่างนั้นหรือเปล่าคะ

ทรง. ไม่มีครับ บางทีทุกคนนั่งฟังธรรมอยู่นี่ ไม่ได้แสดงอาการกิริยาอาการอย่างไร ขณะนั้นวิญญัติรูปทั้ง ๒ มีบ้างไหม ?

ท่านอาจารย์ ไม่เกิดค่ะ ท่านผู้ฟังอาจจะยังไม่ชินกับคำว่าวิญญัติรูป ได้แก่กายวิญญัติรูป ๑วจีวิญญัติรูป ๑

กายวิญญัติรูป ได้แก่รูปซึ่งเกิดเพราะจิตต้องการให้รูปนั้นมีความหมายตามความต้องการของจิต ทุกท่านใช้กายแสดงความหมาย เพราะเหตุว่าจิตเป็นนามธรรม ไม่มีรูปร่าง ไม่มีลักษณะปรากฏที่จะให้ใครรู้ความหมายได้เลย แต่กายสามารถที่จะมีอาการหรือมีลักษณะที่จะทำให้คนอื่นเข้าใจความหมายได้ ซึ่งความหมายที่จะเกิดนั้น เกิดเพราะจิตต้องการให้รูปนั้นมีความหมายอย่างนั้น บางท่านอยากจะแสดงให้คนอื่นเห็นว่าโกรธ หน้าตาก็ต้องบึ้งตึงใช่ไหม ? ขณะนั้นที่หน้าจะปรากฏอาการบึ้งตึงขึ้นมาได้ ก็เพราะจิตเป็นสมุฏฐานให้กายวิญญัติรูปเกิดขึ้นเป็นไปตามความหมายที่จิตต้องการในขณะนั้น ถ้าอยากจะให้คนอื่นสนใจ หรืออยากจะเรียกคนอื่น แต่ใช้สายตาแทนเสียง ขณะนั้นก็เป็นกายวิญญัติรูป หรือว่าอาการของกายซึ่งจะทำให้คนอื่นสามารถเข้าใจได้ หรือเข้าใจกันได้ เป็นสัญญาณต่าง ๆ เช่นการกวักมือ ก็เป็นกายวิญญัติรูป

สำหรับวจีวิญญัติรูปเป็นรูปซึ่งทำให้เกิดเสียง เพราะฉะนั้นขณะใดก็ตามที่เสียงซึ่งเป็นคำเกิดขึ้น ขณะนั้นจะมีแต่เสียง โดยไม่มีวจีวิญญัติรูปไม่ได้ เพราะเหตุว่าวจีวิญญัติรูปเป็นรูปที่ทำให้เกิดเสียงเป็นคำ ๆ หรือว่าเป็นเสียงซึ่งเกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐานเพราะฉะนั้นในขณะที่คุยกัน ให้ทราบได้ทันทีว่าขณะนั้นมีวจีวิญญัติรูปและเสียง ซึ่งเกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐาน

ทั้งหมดก็เป็นจิตตชรูป ๑๕ รูปในรูป ๒๘