กัมมชรูป 18 ในรูป 28

สำหรับกัมมชรูป ก็ได้ทราบแล้วในขณะปฏิสนธิจิตมีกัมมชรูปเกิดพร้อมกัน เพราะเหตุว่าปฏิสนธิจิตเป็นสหชาตปัจจัยให้เกิดกัมมชรูป แล้วแต่ว่าจะเป็นกี่กลาป ในภูมิไหน เช่นการเกิดในครรภ์ ก็จะมีกัมมชรูปเกิด ๓ กลุ่มหรือ ๓ กลาป สำหรับกัมมชรูปทั้งหมด คือ รูปซึ่งเกิดเพราะกรรม ใน ๒๘ รูปซึ่งเป็นกัมมชรูป มี ๑๘ รูปคือ

อวินิพโภครูป ๘ได้แก่ธาตุดินธาตุน้ำธาตุไฟธาตุลมสีกลิ่นรสโอชาและชีวิตินทรียรูป ๑ หรือที่เรียกว่าชีวิตรูป

สำหรับในกลุ่มที่เป็นกัมมชกลาป คือ กลุ่มของรูปซึ่งเกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน จะต้องมีรูปเกิดร่วมด้วยอย่างน้อยที่สุด ๙ รูป ที่เป็นอย่างนี้ก็เพราะเหตุว่ากลุ่มใดก็ตามซึ่งกรรมเป็นสมุฏฐานให้เกิดจะมีชีวิตินทรียรูป หรือชีวิตรูป อีก ๑ รูปเกิดร่วมด้วยในกลุ่มนั้น ทำให้รูปนั้นเป็นรูปที่ทรงชีวิต มีชีวิตต่างกับรูปอื่นซึ่งไม่ได้เกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน เพราะฉะนั้นก็ ๙ รูปแล้วสำหรับกัมมชรูปนอกจากนั้นก็มี

จักขุปสาทรูป ๑ เป็น ๑๐

โสตปสาทรูป ๑ เป็น ๑๑

ฆานปสาทรูป ๑ เป็น ๑๒

ชิวหาปสาทรูป ๑ เป็น ๑๓

กายปสาทรูป ๑ เป็น ๑๔

หทยวัตถุรูป ๑ เป็น ๑๕

ปุริสภาวรูป ๑ เป็น ๑๖

อิตถีภาวรูป ๑ เป็น ๑๗

อากาสรูป ๑ เป็น ๑๘

ถ้าไม่ใช่กลุ่มที่มีจักขุปสาทหรือโสตปสาท หรือฆานปสาท หรือชิวหาปสาทหรือกายปสาท หทยหรือภาวะก็มีเพียง ๙ รูปเท่านั้น แต่ถ้ามีจักขุปสาท ก็เพิ่มอีก ๑ ในกลาปนั้นหรือกลุ่มนั้นก็เป็น ๑๐ รูป

ทุกคนมีรูปพวกนี้ทั้งหมดใช่ไหม ? ๒๗ รูป ไม่ใช่ ๒๘ แล้วแต่ว่าจะเป็นเพศใด