การสะสมการอุปนิสัยในการฟังพระธรรม

มีข้อสงสัยไหมคะในเรื่องนี้?

ทรงเกียรติ ก็หมายความว่าการกระทำของทุกคนนี้ในอดีตชาติก็ได้เคยกระทำมาแล้วทั้งนั้นหรือบางทีพวกเราที่มานั่งประชุมกันในศาลานี้ ก็แสดงว่าในชาติก่อน ๆก็คงได้เคยฟังคำบรรยายของอาจารย์มาแล้วทั้งนั้น

ท่านอาจารย์ ชาติก่อน ๆคงไม่ใช่ดิฉันเป็นผู้บรรยาย เพราะดิฉันบรรยายในชาตินี้ แต่ชาติก่อนก็คงจะเป็นบุคคลอื่น แต่ข้อสำคัญก็คือว่าไม่ว่าท่านผู้ฟังจะเคยเป็นใครในอดีตชาติ ก็เป็นผู้ที่สนใจศึกษาในพระธรรม

แล้วถ้าจะพิจารณาถึงบุคคลในครั้งที่พระผู้มีพระภาคยังไม่ปรินิพพาน ครั้งที่พระองค์ทรงแสดงพระธรรมที่พระวิหารเชตวันบ้าง พระวิหารเวฬุวันบ้าง พระวิหารนิโครธารามบ้าง ในสถานที่ต่าง ๆ มีผู้ที่สนใจไปเฝ้าและฟังพระธรรมเป็นอันมาก บางท่านก็ได้บรรลุคุณธรรมเป็นพระอรหันต์ ปรินิพพานในชาตินั้น บางท่านก็เป็นพระอนาคามีบุคคล บางท่านก็เป็นพระสกทาคามีบุคคล บางท่านก็เป็นพระโสดาบันบุคคล บางท่านก็เพียงถึงพระพุทธพระธรรมพระสงฆ์เป็นสรณะ แต่ยังไม่ได้รู้แจ้งอริยสัจธรรม

ท่านเหล่านั้นหลังจากที่พระผู้มีพระภาคปรินิพพานแล้ว๒,๕๐๐ กว่าปีนี้จะอยู่แถวไหน หรือว่าจะอยู่ที่ไหนจะคงอยู่ในโลกนี้ แล้วก็มีปัจจัยที่จะทำให้สนใจศึกษาฟังและพิจารณาธรรม และอบรมเจริญปัญญาต่อไป ซึ่งคงจะมีจำนวนไม่มากเท่ากับผู้ที่มีความเห็นผิด เพราะเหตุว่าแม้ในครั้งที่พระผู้มีพระภาคยังไม่ปรินิพพาน ผู้ที่มีความเห็นผิดก็ยังมีจำนวนมากกว่าผู้ที่มีความเห็นถูก แต่แม้ว่าพระผู้มีพระภาคจะดับขันธปรินิพพานไปแล้วก็ตาม แต่เพราะพระธรรมยังอยู่ และผู้ที่เคยสนใจเคยศึกษาธรรม ฟังธรรมในครั้งโน้นภพชาติก็ยังไม่หมดสิ้น ก็ยังมีอยู่เพราะฉะนั้นก็เป็นปัจจัยทำให้ได้มีโอกาสฟังพระธรรม และได้พิจารณาศึกษาพระธรรมต่อไปอีก