การที่ปุถุชนมีสติระลึกน้อยเพราะมีกิเลสหนาแน่นมาก

ทรงรู้แจ้งโลกพร้อมทั้งอัธยาศัยของสัตว์ทั้งปวง

เวลานี้มีท่านผู้ใดยังสงสัยบ้างไหมว่า วันหนึ่งวันหนึ่งสติเกิดได้น้อยเหลือเกิน รู้ลักษณะของนามของรูปน้อย เป็นเพราะอะไร เพราะเหตุว่า ผู้ที่เป็นปุถุชนนั้น เป็นผู้ที่หนาแน่นด้วยกิเลส มีกิเลสหนาแน่นเหนียวแน่นมาก เป็นปัจจัยให้หลงลืมสติบ่อยๆ เนืองๆ มากกว่าให้มีสติ การที่แต่ละท่านจะหลงลืมสติมากในวันหนึ่ง แล้วก็สติจะระลึกรู้ลักษณะของนาม และรูปบ้างเป็นบางครั้งบางคราว ก็เป็นเพราะเหตุปัจจัยที่ท่านเป็นปุถุชนมีกิเลสหนาแน่นเหนียวแน่น กิจของกิเลสก็คือทำให้หลงลืมสติ แต่ว่า การฟังธรรม การเข้าใจถูกต้อง การเห็นประโยชน์ (สาตถกสัมปชัญญะ) ของสติ ก็เป็นปัจจัยที่ทำให้มีการระลึกได้เพิ่มขึ้น สะสมอุปนิสัยใหม่ต่อไป