อัพยากตเป็นปัจจัยให้เกิดทั้งอัพยากต กุศล หรืออกุศล

มีท่านผู้ฟังมีข้อสงสัยอะไรบ้างไหมคะ ในเรื่องนี้อัพยากตเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรม อกุศลธรรมหรือกุศลธรรมได้

กายวิญญาณที่เคยเกิดในอดีตเป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยให้เกิดกายวิญญาณในปัจจุบันได้ไหมคะโดยปกตูปนิสสยปัจจัยแล้ว ได้ทั้งนั้น ย่อมได้

ถ้าเคยอยู่ในที่ใดที่รู้สึกสบาย เช่นในที่ๆ มีเครื่องปรับอากาศ เป็นปัจจัยที่จะให้เกิดสุขกายวิญญาณคือ อยู่ในที่นั้นอีกให้เกิดสุขกายวิญญาณอีกได้ใช่ไหมคะ เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยได้

ไม่ว่าจะเป็นความพอใจในสิ่งที่ปรากฏทางตา ย่อมทำให้เกิดการแสวงหาให้ได้เห็นสิ่งนั้นอีก เพราะฉะนั้นอัพยากตธรรมก็เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรมอีก

เคยชอบเสียงอย่างไร ก็ขวนขวายที่จะให้ได้ยินเสียงนั้นอีก เพราะฉะนั้นอัพยากตธรรมทางหูที่เคยเกิดแล้ว เพราะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพยกตธรรมทางหูอีก

ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย โดยนัยเดียวกัน

นี่เป็นชีวิตประจำวันจริงๆ แต่ละท่านชอบสิ่งใดเห็นสิ่งใดก็จะเห็นสิ่งนั้นอีกถ้าไม่มีในวันนั้น ก็ไปขวนขวายมามาจนกระทั่งมีสิ่งนั้นอีกที่จะได้เห็นอีก ที่จะได้ยินอีก ที่จะได้กลิ่นอีก ที่จะได้ลิ้มรสอีกที่จะกระทบสัมผัสอีก แสดงให้เห็นว่าไม่พ้นจากปกตูปนิสสยปัจจัยเลย

ในวันหนึ่งๆ ถ้าพิจารณาโดยละเอียด จะเห็นได้ว่า ไม่ว่าจะเป็นรูปธรรมไม่ว่าจะเป็นอุตุไม่ว่าจะเป็นอาหารไม่ว่าจะเป็นเสนาสนะ เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรมก็ได้ กุศลธรรมก็ได้อกุศลธรรมก็ได้