การให้ทานเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศลได้

ผู้ฟัง ขอย้อนกลับมาเรื่องให้ทานผู้ที่ให้ทานในสมัยนี้ ผมเห็นเขาเอาอาหารใส่ในจาน ยกขึ้นบนศีรษะ อธิษฐาน ซึ่งก็คงจะอยากได้อะไรๆ ไม่ให้ป่วยไข้ร่ำรวย หรืออะไร หรือสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่ง การถวายทานแบบนี้ จะถือว่าเป็นปัจจัยอะไรครับ

ท่านอาจารย์ กุศลเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศล เพราะเหตุว่ามีทานกุศลเกิดแล้ว แต่อาศัยทานกุศลนั่นเองเป็นปัจจัย คือเป็นที่อาศัยที่มีกำลังที่ทำให้ปรารถนาผลอย่างหนึ่งอย่างใดของกุศลนั้นขึ้นในขณะนั้น

ผู้ฟัง ถ้าเราจะไม่ให้อกุศลจิตเกิดทำอย่างไรครับ

ท่านอาจารย์ เจริญสติ ที่มีประโยชน์ที่สุดคือ มหากุศลญาณสัมปยุตต์ ไม่ว่าจะเป็นในขณะที่ให้ทาน หรือในขณะที่วิรัติทุจริต จะเห็นได้ว่า การให้ทานที่เป็นกุศลญาณวิปปยุตต์ก็มากคือ ไม่ประกอบด้วยปัญญา แต่ถ้าประกอบด้วยปัญญาแล้ว แม้ในขณะที่ให้ทาน สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่เป็นนามธรรมหรือเป็นรูปธรรมในขณะนั้น

เป็นหนทางที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉท โดยการที่เพิ่มความรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล เป็นแต่เพียงสภาพธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุตามปัจจัยต่างๆ แต่ละขณะ

เพราะฉะนั้นก็เป็นปกตูปนิสสยปัจจัย เป็นที่อาศัยที่มีกำลัง ไม่ว่าจะให้ทานก็ต้องเป็นปกตูปนิสสยปัจจัย เมื่อให้ทานแล้วยังเกิดความปรารถนาผลที่จะเกิดจากทานนั้น ก็เป็นเพราะปกตูปนิสสยปัจจัย เป็นที่อาศัยที่มีกำลัง โดยกุศลเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศลได้ กุศลเป็นปัจจัยให้เกิดกุศลก็ได้ กุศลเป็นปัจจัยให้เกิดอกุศลก็ได้ กุศลเป็นปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรม คือ วิบากจิต และกิริยาจิตก็ได้