สนทนาพระพุทธกิจในอรรถกถา
ท่านอาจารย์ มีท่านผู้ใดมีอะไรสงสัยไหมคะ เชิญคะ
ผู้ฟัง เท่าที่อาจารย์อ่านมาใน อรรถกถา พระพุทธเจ้า ตรวจดูสัตว์โลกถึง ๒ ครั้ง ในแต่ละวัน ตอนบ่ายตรวจดูสัตว์โลกครั้ง ๑ แล้วตอน ๖ โมง
ท่านอาจารย์ ตี ๕
ผู้ฟัง ตี ๕ ถึง ๖ โมง
ท่านอาจารย์ ตี ๕ ถึง ๖ โมงเช้า
ผู้ฟัง แล้ว ตี ๔ ถึงตี ๕ พระพุทธเจ้า ก็เสด็จสีหไสยาสน์
ท่านอาจารย์ พลสมาบัติ
ผู้ฟัง พักผ่อน
ท่านอาจารย์ เข้าพลสมาบัติ ตี ๔ ถึงตี ๕
ผู้ฟัง เข้าพลสมาบัติ
ท่านอาจารย์ ที่พักผ่อน สำเร็จสีหไสยาสน์ ตี ๓ ถึงตี ๔ แล้วก็พลสมาบัติ ตี ๔ ถึงตี ๕
ผู้ฟัง อาจารย์จำแนกไว้ดีมาก ผมฟังมานานแล้ว ตั้งแต่เด็กๆ จะเป็นใครแต่ง หรือใครอะไรก็ไม่รู้ ปุพฺพณฺเห ปิณฺฑปาต ญฺจ สายณฺเห ธมฺมเทสนํ ปโทเส ภิกฺขุโอวาทํ อฑฺฒรตฺเต เทวปญฺหนํ ปจฺจูสฺเสว คเต กาเล ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ อันนี้ก็แปลความว่า ปุพฺพณฺเห เช้าบิณฑบาต สายณฺเห ธมฺมเทสนํ ก็ แสดงธรรม ปโทเส สอน ภิกขุ อฑฺฒรตฺเต เทวปญฺหนํ สองยามก็สอนเทวดา แก้ปัญหาเทวดา ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ ก็ ไม่รู้เวลาไหน อาจารย์จำแนกไว้ดีมากครับ คือบอกว่าตอนเช้ามืด แลดูสัตว์ ที่ควรโปรด ว่าอย่างนั้น แต่อาจารย์จำแนกไป จีวรๆ อะไร นี่ก็เข้าใจดีครับ
ท่านอาจารย์ ตามอรรถกถา คะ
ผู้ฟัง พระก็สวดมาตั้งแต่เด็ก ปุพฺพณฺเห ปิณฺฑปาต ญฺจ สายณฺเห ธมฺมเทสนํ สวดเป็น เที่ยวบอกวัตร ครับ เดี๋ยวนี้ก็ยังว่า ไม่แก้ ครับ ไม่แก้ตามอรรถกถาครับ แล้วก็ทำให้เราเข้าใจผิด ตอนเช้า ตอนที่จะสว่าง มันไม่รู้ว่าเท่าไร ครับ ภพฺพาภพฺเพ วิโลกนํ เช้ามืด เช้ามืดตรวจดูสัตว์เช้ามืด ไม่รู้เท่าไร อาจารย์อธิบายตามอรรถกถา อรรถกกถาว่าก็ละเอียดดี
ท่านอาจารย์ เชิญคะ
ผู้ฟัง อาจารย์อธิบายว่า อย่างสุดท้ายที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ตราวจดูว่าสัตว์ผู้ใดที่มี กิเลสน้อย แล้วก็จะเสด็จไปโปรด ใช่ไหมครับ แล้วก็ให้สัญญาณโดยเสด็จเข้าไปในพระคันธกุฏี ใช่ไหมครับ หมายความว่า นี่ เป็นสัญญาณว่าได้เสด็จไปโปรดแล้ว
ท่านอาจารย์ มิได้คะ หมายความว่า ถ้าคราวไหนที่จะเสด็จไปโปรดบุคคล ๑ บุคคลใด ก็จะเสด็จไปเพียงพระองค์เดียว โดยการที่ว่าถึงเวลาที่จะบิณฑบาต ไม่ได้ไปพร้อมกับพระภิกษุอื่น แต่เสด็จเข้าไปภายในคันธกุฏีแล้วก็ปิดประตูด้วย ภิกษุทั้งหลายก็ทราบว่า สักครู่ต่อมา พระผู้มีพระภาค ก็จะเสด็จไปโปรดบุคคลอื่นโดยลำพัง เพราะฉะนั้น ภิกษุทั้งหลายก็กระทำประทักษิณรอบพระคันธกุฏี แล้วก็ออกไปบิณฑบาต โดยที่ว่าไม่ได้ติดตามพระผู้มีพระภาค ไป